Σοβαρο ασθμα

Επεξήγηση των επαγγελματικών οδηγιών

τελευταία ενημέρωση 10/07/2024
This content is available in multiple languages.

Εισαγωγή


Αυτός ο οδηγός περιλαμβάνει πληροφορίες για το τι έχουν πει η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία (ERS) και η Αμερικανική Εταιρεία Θώρακος (ATS) σχετικά με το σοβαρό άσθμα. www.ers-education.org/guidelines.

Βασίζεται σε μια εκτενέστερη έκδοση που έχει συνταχθεί για επαγγελματίες και εξηγεί τι είναι το σοβαρό άσθμα, πώς γίνεται η διάγνωσή του και συμβουλές για τη θεραπεία της πάθησης.

Αυτή η έκδοση έχει συνταχθεί για ασθενείς και για το κοινό, για να εξηγήσει τι πρέπει να περιμένει κανείς αν έχει σοβαρό άσθμα. Αυτός ο οδηγός δεν περιλαμβάνει βασικές πληροφορίες για το άσθμα ή το σοβαρό άσθμα, αλλά αυτές είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού Πνευμονολογικού Ιδρύματος: www. europeanlung.org/en/lung-disease-and-information/lung-diseases/adult-asthma

Τι ειναι το σοβαρο ασθμα;


Το σοβαρό άσθμα αναγνωρίστηκε ως πάθηση στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Οι οδηγίες ERS/ATS ορίζουν το σοβαρό άσθμα ως άσθμα που απαιτεί δύο είδη φαρμακευτικής αγωγής ελέγχου αντί για τη συνήθη μία, ή το άσθμα που παραμένει ανεξέλεγκτο παρά το υψηλό αυτό επίπεδο φαρμακευτικής αγωγής. Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει ότι το σοβαρό άσθμα δεν είναι μία μόνο πάθηση. Ο όρος χρησιμοποιείται για να καλύψει πολλά διαφορετικά είδη της πάθησης. Οι επαγγελματίες υγείας ορίζουν αυτά τα διαφορετικά είδη κάποιας πάθησης ως ‘φαινότυπους’.

Για να ορίσουν αυτά τα διαφορετικά είδη, οι ερευνητές εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο η πάθηση διαφέρει μεταξύ διαφορετικών ατόμων. Για το σκοπό αυτό αξιολογούν διάφορα βιολογικά χαρακτηριστικά της πάθησης, όπως τα γενετικά χαρακτηριστικά του ατόμου, καθώς και τα κύτταρα και τους ιστούς που βρίσκονται στην αναπνευστική οδό, μαζί με τα ιατρικά χαρακτηριστικά που μπορούν να μετρηθούν από έναν επαγγελματία υγείας ή που αναφέρονται από τον ασθενή, όπως η πνευμονική λειτουργία και τα συμπτώματα.

Αυτές οι αξιολογήσεις χρειάζεται να γίνουν σε μεγάλο πληθυσμό για να βοηθήσουν τους ειδικούς να καταλάβουν τους διαφορετικούς τύπους σοβαρού άσθματος που υπάρχουν. Όταν θα έχουν οριστεί αυτοί οι τύποι, θα είναι ευκολότερο για τους ειδικούς να βρουν την κατάλληλη θεραπεία που ταιριάζει σε κάθε άτομο.

Πως θα πρεπει να γινεται η διαγνωση του σοβαρου ασθματος;


Οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να ακολουθήσουν τρία βήματα για να κάνουν διάγνωση του σοβαρού άσθματος:

1. Να εξακριβώσουν αν το άτομο έχει άσθμα

Για να διαγνώσει άσθμα, ένας επαγγελματίας υγείας θα πρέπει να αξιολογήσει τα συμπτώματα που εμφανίζει το άτομο, όπως αίσθημα σφιξίματος στον θώρακα, συριγμό, δύσπνοια και συχνό ξύπνημα τη νύχτα. Θα ψάξουν για τυχόν ερεθίσματα, όπως περιβαλλοντικούς παράγοντες (π.χ. σκόνη, γύρη ή άρωμα) ή επαγγελματικούς παράγοντες (π.χ. χημικές ουσίες ή σκόνη στον χώρο εργασίας), που μπορεί να χειροτερεύουν τα συμπτώματα. Η κατευθυντήρια γραμμή του ERS / ATS περιλαμβάνει την πρόταση μια σάρωση αξονικής τομογραφίας (CT) υψηλής ανάλυσης να χρησιμοποιηθεί για να αποκλείσει άλλες καταστάσεις που μπορεί να μιμούνται το άσθμα αν ένα άτομο έχει συμπτώματα που δεν είναι τυπικά, δηλαδή άσθμα που δεν προκαλεί το συνηθισμένο σύμπτωμα του συριγμού. Αν ένα άτομο έχει άσθμα, η σάρωση μπορεί να εμφανίζει μεταβολές στη δομή των βρόγχων όπως παχύτερα τοιχώματα των αεραγωγών.

2. Να εξακριβώσουν γιατί το άσθμα μπορεί να είναι δύσκολο να θεραπευτεί
Ορισμένα άτομα έχουν άσθμα που είναι δύσκολο να ελεγχθεί. Σε τέτοια περίπτωση, οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να ψάξουν για διάφορους παράγοντες όπως η θεραπεία αλλεργιών ή άλλων παθήσεων που συνυπάρχουν, οι τεχνικές χρήσης συσκευών εισπνοής ή παράγοντες τρόπου ζωής (π.χ. δίαιτα, γυμναστική, κάπνισμα), για να προσπαθήσουν να βοηθήσουν το άτομο να ελέγξει τα συμπτώματά του. Αν όλοι οι άλλοι παράγοντες έχουν αντιμετωπιστεί και το άτομο εξακολουθεί να έχει συμπτώματα άσθματος, θα πρέπει να γίνει διάγνωση σοβαρού άσθματος.

3. Να εξακριβώσουν τον τύπο σοβαρού άσθματος
Διάφοροι τύποι σοβαρού άσθματος μπορεί να ανταποκρίνονται διαφορετικά στις τρέχουσες θεραπείες. Είναι σημαντικό να προσπαθήσει κανείς να εξακριβώσει ποιο τύπο σοβαρού άσθματος έχει το άτομο. Δεν υπάρχουν επί του παρόντος διαδεδομένοι ορισμοί. Εντούτοις, φαίνεται να υπάρχουν τρία γενικά πρότυπα:

• Σοβαρό άσθμα που έχει ξεκινήσει στην παιδική ηλικία με συμπτώματα που ενεργοποιούνται από αλλεργίες του ατόμου. Αυτό είναι γνωστό ως άσθμα αλλεργικού τύπου πρώιμης εμφάνισης.

•  Σοβαρό άσθμα που ξεκίνησε κατά την ενήλικη ζωή και συνδέεται με την παχυσαρκία. Αυτό είναι γνωστό ως άσθμα τύπου παχυσαρκίας όψιμης εμφάνισης.

•  Σοβαρό άσθμα που ξεκίνησε κατά την ενήλικη ζωή και χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα ηωσινοφίλων (είδος λευκοκυττάρων). Αυτό είναι γνωστό ως άσθμα ηωσινοφιλικού τύπου όψιμης εμφάνισης

Καθώς αυτές οι τρεις ομάδες δεν αποτελούν έναν πλήρη κατάλογο των διαφόρων τύπων σοβαρού άσθματος, οι προσπάθειες της τρέχουσας έρευνας επικεντρώνονται στην παροχή σαφέστερων ορισμών έτσι ώστε η θεραπεία στο μέλλον να μπορεί να είναι περισσότερο εξατομικευμένη και προσαρμοσμένη.

Πως θα πρεπει να αντιμετωπιζεται το σοβαρο ασθμα;


Χρήση καθιερωμένων φαρμάκων

Υπάρχουν διάφορα φάρμακα για τη θεραπεία ήπιου ή μέτριου άσθματος αλλά δεν είναι όλα τους αποτελεσματικά για το σοβαρό άσθμα. Οι οδηγίες ERS/ATS πραγματεύονται αυτές τις καθιερωμένες θεραπείες και την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση του σοβαρού άσθματος και οι συστάσεις τους παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω. Ένας επαγγελματίας υγείας θα πρέπει να συζητήσει καθεμία από αυτές τις θεραπευτικές επιλογές με τον ασθενή, καλύπτοντας τα θετικά και τα αρνητικά σημεία τους, ώστε να βρει την καλύτερη προσέγγιση στη θεραπεία.

• Κορτικοστεροειδή
Τα κορτικοστεροειδή είναι μια ομάδα φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άσθματος. Το σοβαρό άσθμα ορίζεται ως το άσθμα που δεν ανταποκρίνεται στη συνήθη δόση κορτικοστεροειδών. Αυτό δεν σημαίνει ότι η θεραπεία δεν έχει κανένα αποτέλεσμα, αλλά ότι τα κορτικοστεροειδή είναι λιγότερο αποτελεσματικά για άτομα με σοβαρό άσθμα και μπορεί να απαιτούνται υψηλότερες δόσεις.

• Θεραπεία με εισπνεόμενα και με από το στόμα κορτικοστεροειδή
Όταν τα κορτικοστεροειδή εισπνέονται, πηγαίνουν κατευθείαν μέσα στους πνεύμονες για να μειώσουν τη φλεγμονή και το οίδημα. Όταν χρησιμοποιούνται τακτικά από άτομα με ήπιο έως μέτριο άσθμα, βοηθούν στην πρόληψη κρίσεων άσθματος. Είναι πιθανό να χρειάζονται υψηλότερες δόσεις εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών για τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος. Μια έκθεση προτείνει να τετραπλασιάζεται η συνήθης δόση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παροξύνσεων (επιδείνωσης των συμπτωμάτων) σε ήπιο έως μέτριο άσθμα. Εντούτοις, αυτό δεν είναι εφαρμόσιμο σε άτομα με σοβαρό άσθμα που ήδη λαμβάνουν υψηλή δόση.

Τα κορτικοστεροειδή που λαμβάνονται από το στόμα είναι ισχυρότερα από τα εισπνεόμενα. Προστίθεται συνεπώς συχνά στη συνήθη θεραπεία συντήρησης με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή για να θεραπεύσουν παροξύνσεις σοβαρού άσθματος. Δεν είναι ακόμη σαφές πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσει αυτή η θεραπεία και δεν είναι ακόμη γνωστό αν είναι καλύτερα να συνεχίζονται μόνιμα οι μικρές δόσεις της θεραπείας ή να λαμβάνονται αρκετές υψηλότερες δόσεις σε τακτά διαστήματα για τον έλεγχο μια παρόξυνσης. Καθώς τα κορτικοστεροειδή που λαμβάνονται από το στόμα κυκλοφορούν σε όλα τα μέρη του σώματος, μπορεί να υπάρχουν ορισμένες παρενέργειες από τη λήψη υψηλών δόσεων, όπως αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων, μειωμένη ανάπτυξη σε παιδιά και αύξηση βάρους. Επομένως, είναι σημαντικό να γίνονται τακτικές επισκέψεις σε επαγγελματία υγείας ο οποίος θα πρέπει να παρακολουθεί το βάρος, την αρτηριακή πίεση, τη γλυκόζη του αίματος, τα μάτια και την πυκνότητα των οστών, καθώς και την ανάπτυξη στα παιδιά.

• β-αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς βραχείας και μακράς δράσης
Οι β-αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς βραχείας και μακράς δράσης βοηθούν στη θεραπεία του άσθματος χαλαρώνοντας τους μύες στην αναπνευστική οδό, καθιστώντας τους ευρύτερους. Η προσθήκη β-αγωνιστών μακράς δράσης (LABA) σε συνδυασμό με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή μπορεί να βελτιώσει τον έλεγχο του σοβαρού άσθματος. Οι β-αδρενεργικοί βρογχοδιαστολείς βραχείας και μακράς δράσης μπορούν να χορηγηθούν με νεφελοποίηση καθώς και με συσκευές εισπνοής.

• Θεοφυλλίνη βραδείας αποδέσμευσης
Η θεοφυλλίνη επίσης δρα χαλαρωτικά για τους μύες στην αναπνευστική οδό. Δεν έχουν γίνει μελέτες για να εξεταστεί αν η θεοφυλλίνη είναι αποτελεσματική σε άτομα με σοβαρό άσθμα. Εντούτοις, σε ασθενείς με μέτριο άσθμα, έχει αναφερθεί ότι βελτιώνει τον έλεγχο του άσθματος όταν χρησιμοποιείται παράλληλα με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή.

• Τροποποιητές της οδού των λευκοτριενίων
Τα λευκοτριένια είναι μια ομάδα μορίων μέσα στο σώμα που είναι γνωστό ότι προκαλούν στένωση των αεραγωγών, αυξημένη παραγωγή βλέννας, οίδημα και φλεγμονή στους πνεύμονες. Αυτή η θεραπεία δρα εμποδίζοντας τη δράση αυτών των μορίων. Μπορεί να βελτιώσει την πνευμονική λειτουργία σε ορισμένα άτομα με άσθμα όταν προστίθεται σε εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, αλλά το αποτέλεσμα της χρήσης της στο σοβαρό άσθμα δεν είναι σαφές.

• Μουσκαρινικοί ανταγωνιστές βραχείας και μακράς δράσης

Αυτή η θεραπεία εμποδίζει την δράση ενός μέρους του σώματος γνωστού ως μουσκαρινικός υποδοχέας. Αυτός βρίσκεται μέσα σε ένα κύτταρο και μπορεί να προκαλέσει τη σύσπαση του λείου μυός μέσα στους πνεύμονες σε άτομα με άσθμα. Το βρωμιούχο ιπρατρόπιο είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος. Χορηγείται ως αερόλυμα και μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα στα άτομα με σοβαρό άσθμα. Το βρωμιούχο τιοτρόπιο είναι ένας μουσκαρινικός ανταγωνιστής μακράς δράσης για τον οποίο έχει αναφερθεί ότι βελτιώνει την πνευμονική λειτουργία και τα συμπτώματα σε άτομα με σοβαρό άσθμα τα οποία λαμβάνουν μέτριες έως υψηλές δόσεις εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών, με ή χωρίς β-αγωνιστές μακράς δράσης.

Ειδικές προσεγγίσεις για το σοβαρό άσθμα


Οι οδηγίες ERS/ATS παρέχουν συμβουλές για τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικά στη θεραπεία του σοβαρού άσθματος.

• Χρήση κλινικών και βιολογικών χαρακτηριστικών για να κατευθύνουν τη θεραπεία

Η καταμέτρηση του αριθμού ηωσινοφίλων (ενός τύπου λευκοκυττάρων) που βρίσκονται μέσα στο φλέγμα μπορεί να αποτελέσει μια ένδειξη του πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το σοβαρό άσθμα. Οι οδηγίες προτείνουν τη χρήση αυτής της καταμέτρησης ως ένδειξη για τη θεραπεία, αλλά μόνο όταν αυτή γίνεται σε ένα κέντρο με εμπειρία στη χρήση της τεχνικής και όταν χρησιμοποιείται παράλληλα με άλλες κλινικές μετρήσεις, όπως εξετάσεις της πνευμονικής λειτουργίας. Το μονοξείδιο του αζώτου είναι ένα αεριώδες μόριο που παράγεται από το σώμα σε ορισμένα είδη φλεγμονωδών αποκρίσεων. Επομένως, ορισμένα άτομα με άσθμα έχουν υψηλότερα επίπεδα μονοξειδίου του αζώτου από τα άτομα χωρίς άσθμα. Ο ρόλος του στο σοβαρό άσθμα δεν έχει αποδειχθεί. Γι’ αυτό, οι οδηγίες προτείνουν γενικά να μη χρησιμοποιείται για να κατευθύνει τη θεραπεία επειδή είναι μια ακριβή εξέταση και δεν υπάρχουν αξιόπιστες αποδείξεις ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στο σοβαρό άσθμα.

• Θεραπευτικές προσεγγίσεις

Οι οδηγίες παρέχουν πέντε συστάσεις σχετικά με ειδικές θεραπείες που έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος:

1. Η ομαλιζουμάμπη είναι ένα φάρμακο που μπορεί να μειώσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται στα αλλεργιογόνα που προκαλούν σοβαρό αλλεργικό άσθμα. Οι οδηγίες προτείνουν για τα άτομα με σοβαρό αλλεργικό άσθμα να δοκιμάσουν τη χρήση της ομαλιζουμάμπης για ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα. Αν το άτομο δεν έχει δει τα οφέλη αυτής της θεραπείας μετά από 4 μήνες, είναι μάλλον απίθανο να είναι ευεργετική αυτή η θεραπεία για αυτό.

2. Η μεθοτρεξάτη είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ενός αριθμού υπερδραστήριων φλεγμονωδών ασθενειών και ορισμένων περιπτώσεων καρκίνου. Οι οδηγίες συμβουλεύουν να μη χρησιμοποιείται για άτομα με σοβαρό άσθμα λόγω των πιθανών παρενεργειών και της ανάγκης για παρακολούθηση της θεραπείας. Αν χρειαστεί η μεθοτρεξάτη σε μια προσπάθεια μείωσης της δόσης κορτικοστεροειδών από το στόμα, αυτό θα πρέπει να γίνει από ειδικά κέντρα και μόνο σε ασθενείς για τους οποίους απαιτείται καθημερινή λήψη κορτικοστεροειδών από το στόμα.

3. Τα μακρολίδια είναι ένα είδος αντιβιοτικού που μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στην αντιμετώπιση λοιμώξεων των πνευμόνων και του θώρακα. Οι οδηγίες συνιστούν στους κλινικούς ιατρούς να μη χρησιμοποιούν μακρολιδικά αντιβιοτικά σε ενηλίκους και παιδιά με σοβαρό άσθμα, λόγω της πιθανότητας να αναπτύξουν αντίσταση στα φάρμακα.

4. Τα αντιμυκητιασικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία κάθε είδους μυκητιασικών λοιμώξεων στο σώμα. Οι οδηγίες υποδεικνύουν ότι τα αντιμυκητιασικά φάρμακα μπορεί να είναι χρήσιμα για ενηλίκους με σοβαρό άσθμα που έχουν αλλεργική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση (ABPA). Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος σε ενηλίκους και παιδιά χωρίς ABPA.

5. Η θερμοπλαστική των βρόγχων είναι μια επέμβαση που έχει αναφερθεί ότι μειώνει την ποσότητα των μυών που περιβάλλουν τους αεραγωγούς μέσα στους πνεύμονες. Στην επέμβαση αυτή ένα λεπτό σύρμα εισάγεται με ένα βρογχοσκόπιο μέσα στους πνεύμονες μέχρι να έρθει σε επαφή με τους αεραγωγούς. Χρησιμοποιούνται ραδιοκύματα για να θερμανθεί το σύρμα και αυτή η θερμότητα προκαλεί τη ρήξη των μυών που περιβάλλουν τον αεραγωγό, καθιστώντας δυσκολότερη τη σύσφιγξη του αεραγωγού. Η θερμοπλαστική των βρόγχων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος σε ενήλικες, αλλά οι οδηγίες συνιστούν να εκτελείται μόνο στα πλαίσια ενός ανεξαρτήτου συστηματικού μητρώου ή κλινικής μελέτης, διότι πρόκειται για θεραπεία νέου τύπου.

• Πειραματικές μοριακές θεραπείες

Μια νέα μορφή θεραπείας αναφαίνεται για το σοβαρό άσθμα. Είναι γνωστή ως μοριακή θεραπεία και στοχεύει σε συγκεκριμένα μόρια μέσα στο σώμα. Αντί για την προσπάθεια μείωσης των συμπτωμάτων του άσθματος, όπως κάνουν τα σημερινά φάρμακα, οι μοριακές θεραπείες προσπαθούν να εμποδίσουν την εμφάνισή τους εξ αρχής εμποδίζοντας τα υπαίτια μόρια. Η πρώτη μοριακή θεραπεία που εγκρίθηκε για το άσθμα είναι μια θεραπεία αντι-IgE, η οποία εμποδίζει την ανοσοσφαιρίνη E, μια ουσία μέσα στο σώμα που είναι η υποκείμενη αιτία της φλεγμονής στο αλλεργικό άσθμα. Αυτή η θεραπεία είναι διαθέσιμη στη μορφή του φαρμάκου ομαλιζουμάμπη που αναφέραμε πιο πάνω. Υπάρχουν και άλλες μοριακές θεραπείες που ερευνώνται αυτή τη στιγμή και οι ειδικοί είναι αισιόδοξοι ότι στο μέλλον αυτές οι θεραπείες θα βοηθήσουν στη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τα άτομα με σοβαρό άσθμα.

Μελλοντικη ερευνα


Οι οδηγίες ERS/ATS είναι οι πρώτες υψηλής ποιότητας οδηγίες σχετικά με τον προσδιορισμό, την αξιολόγηση και τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος. Το 2014, η φαινοτυποποίηση του σοβαρού άσθματος εξακολουθεί να βρίσκεται στα αρχικά στάδια και η τρέχουσα και μελλοντική έρευνα θα πρέπει να επικεντρωθούν σε καλύτερο προσδιορισμό των διαφορετικών τύπων για τη δημιουργία εξατομικευμένων προσεγγίσεων στη θεραπεία. Πρόσθετη έρευνα θα διευκολύνει την προσαρμογή των φαρμάκων στο κάθε άτομο ξεχωριστά βάσει της συγκεκριμένης πάθησής του. Όταν οι γιατροί είναι σε θέση να εξατομικεύσουν τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος, τα άτομα με αυτή την πάθηση μπορούν να περιμένουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα και βελτίωση των συμπτωμάτων τους.

Πληροφοριες για το ELF και την ERS

Το Ευρωπαϊκό Πνευμονολογικό Ίδρυμα (ELF) ιδρύθηκε από την Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία (ERS) για να φέρει κοντά ασθενείς, κοινό και επαγγελματίες. Η ERS συντάσσει οδηγίες για περισσότερο από μία δεκαετία, παρέχοντας συμβουλές σε επαγγελματίες υγείας σε όλη την ήπειρο για την κατάλληλη φροντίδα και θεραπεία για άτομα με πνευμονικές παθήσεις.

Το  ELF δημοσιεύει εκλαϊκευμένες εκδόσεις αυτών των οδηγιών συνοψίζοντας τις συστάσεις που έχουν γίνει στους επαγγελματίες υγείας στην Ευρώπη, σε απλή μορφή για να τις κατανοήσουν όλοι. Αυτά τα έγγραφα δεν περιέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για κάθε πάθηση, και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με άλλες πληροφορίες ασθενούς και συζητήσεις με τον γιατρό του.

Η ERS είναι ο κορυφαίος επαγγελματικός οργανισμός στο πεδίο της στην Ευρώπη. Έχει ευρεία βάση, με περισσότερα από 10.000 μέλη σε πάνω από 100 χώρες. Το πεδίο εφαρμογής της καλύπτει τόσο τη βασική επιστήμη όσο και την κλινική ιατρική.

Η ERS επιδιώκει να μειώσει το βάρος των αναπνευστικών νοσημάτων και να προαγάγει την υγεία των πνευμόνων με την έρευνα, τη διάδοση της γνώσης και την εκπαίδευση τόσο του ιατρικού κόσμου όσο και του κοινού.