Πνευμονικh αγγειακh νoσοσ
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι πνευμονικών αγγειακών νόσων: πνευμονική εμβολή και πνευμονική υπέρταση.
Η πνευμονική εμβολή προκύπτει λόγω θρόμβων αίματος οι οποίοι εμποδίζουν τμήματα των αρτηριών στους πνεύμονες, συχνά έπειτα από θρόμβωση στις φλέβες του ποδιού ή αλλού.
Η πνευμονική υπέρταση προκαλείται από την υψηλή αρτηριακή πίεση στις πνευμονικές αρτηρίες, οι οποίες μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά στους πνεύμονες. Μπορεί να βλάψει το δεξιό μέρος της καρδιάς καθιστώντας το ανίκανο να κυκλοφορεί αποτελεσματικά το αίμα σε όλο το σώμα. Μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια και να αποβεί μοιραία.
Συμπτωματα
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΕΜΒΟΛH
Τα άτομα με πνευμονική εμβολή ενδέχεται να μην έχουν συμπτώματα, ή μπορεί να αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
- Δύσπνοια
- Στηθάγχη
- Βήχα
- Βήχα με αίμα
- Πυρετό
- Ταχυκαρδία
- Γρήγορη αναπνοή
- Λιποθυμία
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΥΠEΡΤΑΣΗ
Τα συμπτώματα πνευμονικής υπέρτασης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια
- Εξαιρετική κούραση (κόπωση)
- Μειωμένη ικανότητα άσκησης
- Στηθάγχη
- Βήχα με αίμα
- Βραχνάδα
Αιτiεσ
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΕΜΒΟΛH
Η πνευμονική εμβολή είναι συνήθως αποτέλεσμα θρόμβου αίματος στα πόδια ή την πύελο. Αυτός ο θρόμβος αίματος μπορεί να αποκοπεί και να κινηθεί κατά μήκος του φλεβικού συστήματος στις πνευμονικές αρτηρίες. Κάποιες ομάδες ατόμων διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης θρόμβων αίματος, όπως οι ηλικιωμένοι, άτομα που έχουν υποβληθεί σε ιατρική ή χειρουργική επέμβαση η οποία είχε ως αποτέλεσμα να παραμείνουν κλινήρεις για μεγάλες χρονικές περιόδους, άτομα με προηγούμενο ιστορικό θρόμβων αίματος και όσοι λαμβάνουν ορμονοθεραπεία και από του στόματος αντισυλληπτική θεραπεία.
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΥΠEΡΤΑΣΗ
Οι αιτίες πνευμονικής υπέρτασης ποικίλουν από τα γονίδια ενός ατόμου, άλλες υπάρχουσες ασθένειες ή σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν υπάρχει κάποια γνωστή αιτία (ιδιοπαθής).
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές πνευμονικής υπέρτασης και κάθε μία αντιμετωπίζεται πολύ διαφορετικά. Οι γιατροί ταξινομούν την πάθηση σε πέντε κύριες ομάδες:
- Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (ΠΑΥ) που οφείλεται σε διάφορες αιτίες
- Πνευμονική υπέρταση λόγω αριστερής καρδιακής ανεπάρκειας
- Πνευμονική υπέρταση λόγω πνευμονικών παθήσεων ή έλλειψης οξυγόνου (υποξία)
- Χρόνια θρομβοεμβολική πνευμονική υπέρταση, όπου τα αιμοφόρα αγγεία αποφράσσονται ή στενεύουν από θρόμβους αίματος
- Πνευμονική υπέρταση με ασαφή αιτία ή διάφορα συμπτώματα πρόκλησης
Πρoληψη
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΕΜΒΟΛH
Μπορούν να χορηγηθούν προληπτικά φάρμακα, όπως η ηπαρίνη, για να μειωθεί η πιθανότητα θρόμβου αίματος και, κατ’ επέκταση, η πνευμονική εμβολή. Επιπλέον, μπορούν να χορηγηθούν φάρμακα αντι-βιταμίνης Κ έπειτα από πνευμονική εμβολή για μείωση του κινδύνου θρομβώσεων αίματος. Επί του παρόντος βρίσκονται σε εξέλιξη από του στόματος αντιπηκτικά φάρμακα, που μπορούν να συνταγογραφούνται εύκολα και απαιτούν λιγότερη παρακολούθηση.
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΥΠEΡΤΑΣΗ
Άτομα με μακροχρόνιες πνευμονικές παθήσεις πρέπει να υποβάλλονται σε οξυγονοθεραπεία για να αποτραπεί η εμφάνιση πνευμονικής υπέρτασης. Δεν υπάρχει γνωστή μέθοδος για πρόληψη της πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης.
Διaγνωση και θεραπεiα
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΕΜΒΟΛH
Η πνευμονική εμβολή είναι συχνά δύσκολο να διαγνωστεί. Οι γιατροί βασίζονται στον εντοπισμό των συμπτωμάτων και στην εξέταση του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, μαζί με άλλες συνήθεις εξετάσεις όπως μία ακτινογραφία θώρακος ή ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα.
Οι εξετάσεις για να ελεγχθεί κάποιος για την ασθένεια περιλαμβάνουν επίσης εξέταση αίματος, γνωστή ως Δ-διμερή, για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο πνευμονικής εμβολής και αξονική υπολογιστική τομογραφία (CT), αγγειογραφία, τεχνική απεικόνισης η οποία χρησιμοποιεί ακτίνες Χ, αξονική τομογραφία και μαγνητική τομογραφία (MRI).
Σε έκτακτη ανάγκη, εξέταση η οποία ονομάζεται υπερηχοκαρδιογράφημα παρά την κλίνη, η οποία χρησιμοποιεί υπερήχους για να δημιουργήσει εικόνες της καρδιάς, μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της ΠΕ. Επιπρόσθετα, οι υπέρηχοι μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο αν υπάρχει θρόμβος αίματος στις φλέβες του ποδιού ή της πυέλου, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε ΠΕ.
Για τη θεραπεία της πνευμονικής εμβολής μπορούν να χρησιμοποιηθούν φάρμακα τα οποία είναι γνωστά ως αντιπηκτικά. Δύναται να παρασχεθεί συμπληρωματικό οξυγόνο σε άτομα που δυσκολεύονται να αναπνεύσουν. Τα θρομβολυτικά φάρμακα, τα οποία μπορούν να διαλύσουν τους θρόμβους στις πνευμονικές αρτηρίες, προτείνονται για τα άτομα που έχουν επίμονη καρδιακή ανεπάρκεια και υψηλό κίνδυνο ΠΕ. Σε περίπτωση που δεν κάνουν δουλειά αυτές οι θεραπείες, εναλλακτική επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση του θρόμβου.
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚH ΥΠEΡΤΑΣΗ
Είναι δύσκολο να διαγνωστεί εγκαίρως η πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (ΠΑΥ), καθώς πολλοί ασθενείς δεν έχουν καθόλου ή έχουν λίγα συμπτώματα ή απλά φαίνονται ανήμποροι. Η ΠΑΥ μπορεί να προκύψει σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο ο μέσος όρος (μέση) ηλικίας ενός ατόμου που διαγιγνώσκεται με ΠΑΥ είναι τα 50 έτη. Οι γιατροί βασίζονται σε ανάλυση των συμπτωμάτων ενός ατόμου και εξετάζουν και άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία και οι υφιστάμενες συνθήκες. Πολλά άτομα πηγαίνουν στο γιατρό αργά στην πορεία της νόσου, με ενδείξεις δεξιάς καρδιακής ανεπάρκειας.
Όταν υπάρχει υποψία για τη νόσο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν δυο διαδικασίες για να βοηθήσουν στη διάγνωση της πνευμονικής υπέρτασης. Η πρώτη, γνωστή ως ηχοκαρδιογράφημα, χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να δημιουργήσει κινούμενη εικόνα της καρδιάς. Η δεύτερη, γνωστή ως καθετηριασμός δεξιάς καρδιάς, αποτελεί επεμβατική διαδικασία όπου ένας λεπτός σωλήνας, γνωστός ως καθετήρας, εισάγεται εντός της δεξιάς καρδιάς ώστε να μετρήσει πόσο καλά αντλεί και στις πνευμονικές αρτηρίες για να μετρήσει την πίεση του αίματος.
Προγράμματα προληπτικού ελέγχου που βοηθούν στον εντοπισμό ατόμων που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο πνευμονικής υπέρτασης αποτελούν χρήσιμο τρόπο για έγκαιρη διάγνωση.
Δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για την πνευμονική υπέρταση, ωστόσο μπορούν να βοηθήσουν βασικά φάρμακα, όπως αντιπηκτικά ή συμπλήρωμα οξυγόνου. Ασθενείς με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση μπορούν να υποβληθούν σε συγκεκριμένες θεραπείες, γνωστές ως προστακυκλίνες, ανταγωνιστές υποδοχέα ενδοθηλίνης ή αναστολείς φωσφοδιεστεράσης τύπου 5.
Εάν η πνευμονική υπέρταση οφείλεται σε χρόνια θρομβοεμβολική πάθηση, χειρουργική επέμβαση γνωστή ως πνευμονική ενδαρτηρεκτομή μπορεί να θεραπεύσει την ασθένεια εξαλείφοντας το θρόμβο και το υλικό ουλής στα αιμοφόρα αγγεία (αρτηρίες) των πνευμόνων.
Εάν η κατάσταση είναι σοβαρή, η μεταμόσχευση πνεύμονα μπορεί να αποτελεί επιλογή. Εάν πνευμονική υπέρταση συνδέεται με μακροχρόνιες καρδιακές ή πνευμονικές παθήσεις, συνιστάται θεραπεία της υποκείμενης ασθένειας.