Μεταμόσχευση πνεύμονα

Η μεταμόσχευση πνεύμονα αποτελεί επιλογή για ορισμένους ασθενείς με σοβαρή πνευμονοπάθεια, όταν οι άλλες θεραπείες δεν ανταποκρίνονται πλέον στο πρόβλημα.

Η διαδικασία δεν ενδείκνυται για όλους. Δεν συνιστά ίαση, καθώς υπάρχουν κίνδυνοι αλλά και οφέλη. Για τα άτομα που πληρούν τα κριτήρια μιας τέτοιας επέμβασης, η μεταμόσχευση πνεύμονα μπορεί να τους προσφέρει καλύτερες πιθανότητες για μεγαλύτερη διάρκεια και καλύτερη ποιότητα ζωής.

Η μεταμόσχευση πνεύμονα είναι μια επέμβαση για την αφαίρεση του πάσχοντος ή ανεπαρκούς πνεύμονα και την αντικατάστασή του με υγιή πνεύμονα από δότη.

Ο δότης είναι συνήθως κάποιος που έχει πεθάνει. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένα άτομο εν ζωή μπορεί να δωρίσει μικρό μέρος του πνεύμονά του. Μάθετε περισσότερα για τη δωρεά οργάνων.

Η μεταμόσχευση πνεύμονα μπορεί να εξεταστεί εφόσον:

• Το άτομο έχει σοβαρή πνευμονοπάθεια που δεν ανταποκρίνεται σε άλλες μεθόδους θεραπείας
• Το άτομο αναμένεται να έχει μικρό προσδόκιμο ζωής χωρίς μεταμόσχευση.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι επιλογών μεταμόσχευσης:

• Μεταμόσχευση μονού πνεύμονα: Πρόκειται για την αφαίρεση ενός κατεστραμμένου πνεύμονα και την αντικατάστασή του με πνεύμονα από δότη.
• Μεταμόσχευση δύο πνευμόνων: Πρόκειται για την αφαίρεση και των δύο πνευμόνων και την αντικατάστασή τους με δύο πνεύμονες από δότη.
• Μεταμόσχευση καρδιάς-πνεύμονα: Πρόκειται για την αφαίρεση της καρδιάς και των δύο πνευμόνων και την αντικατάστασή τους με δωρεά καρδιάς και πνευμόνων.

Οι παθήσεις που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με μεταμόσχευση πνεύμονα περιλαμβάνουν:

Υπάρχουν πολλά πολύπλοκα ζητήματα που πρέπει να σκεφτεί κανείς προτού υποβληθεί ένα άτομο σε μεταμόσχευση πνεύμονα. Η πάθηση ενός ατόμου πρέπει να επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα ζωής του και να μειώνει τον χρόνο που αναμένεται να ζήσει. Η απόφαση για το αν ένα άτομο είναι κατάλληλος υποψήφιος λαμβάνεται από μια επιτροπή που την απαρτίζουν επαγγελματίες υγείας. Θα εξετάσει αν η επέμβαση μπορεί να έχει θετική έκβαση και αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την έκβαση της επέμβασης.

Η Διεθνής Εταιρεία Μεταμόσχευσης Καρδιάς και Πνευμόνων έχει καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τους επαγγελματίες υγείας να αποφασίσουν αν κάποιος είναι κατάλληλος υποψήφιος για μεταμόσχευση πνεύμονα.

Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές υποδεικνύουν ότι η παραπομπή για μεταμόσχευση πνεύμονα θα πρέπει να ξεκινάει πριν καν καταστεί επείγουσα η ανάγκη για την επέμβαση. Αυτό θα δώσει χρόνο στους επαγγελματίες υγείας να αντιμετωπίσουν τυχόν εμπόδια που θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη μεταμόσχευση, όπως εάν το άτομο είναι πολύ υπέρβαρο ή λιποβαρές ή εάν δεν είναι επικαιροποιημένο με τους εμβολιασμούς του.

Εάν οι γιατροί σας κρίνουν ότι η μεταμόσχευση πνεύμονα μπορεί να αποτελέσει καλή επιλογή για την περίπτωσή σας, θα το συζητήσουν μαζί σας. Εάν συμφωνήσετε, θα σας παραπέμψουν για αξιολόγηση σε κέντρο μεταμόσχευσης.

Οι κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν ότι η πλήρης αξιολόγηση πρέπει να περιλαμβάνει:

• Έλεγχο της σοβαρότητας της πάθησης των πνευμόνων σας και του σταδίου της
• Έλεγχο της λειτουργίας του οργανισμού σας, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων ρουτίνας, όπως η αρτηριακή πίεση
• Εξέταση του κατά πόσον κάποιος είναι υπέρβαρος ή λιποβαρής
• Έλεγχο της ανθεκτικότητάς σας, δηλαδή της ικανότητάς σας να αναρρώσετε από ασθένειες και τραυματισμούς
• Έλεγχο για το αν έχετε άλλες παθήσεις και πόσο σοβαρές είναι
• Έλεγχο της ψυχικής σας ευεξίας, του τρόπου ζωής και του υποστηρικτικού σας δικτύου
• Έλεγχο τυχόν συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία και μπορεί να επηρεάσουν την ανάρρωση και τη μακροχρόνια επιβίωση, όπως για παράδειγμα το κάπνισμα.

Οι αξιολογήσεις θα διαφέρουν ανάλογα με το κέντρο μεταμόσχευσης. Όλες οι αξιολογήσεις θα περιλαμβάνουν διάφορες εξετάσεις και έρευνες, καθώς και συζητήσεις με διάφορα μέλη της ομάδας μεταμόσχευσης.

Εξετάσεις

Θα πραγματοποιηθούν εξετάσεις για να διασφαλιστεί ότι τα υπόλοιπα ζωτικά όργανά σας, όπως η καρδιά, τα νεφρά και το συκώτι, θα αντεπεξέλθουν στη χειρουργική επέμβαση και θα λειτουργήσουν σωστά μετά τη μεταμόσχευση. Είναι πιθανό να περιλαμβάνουν:

• Αιματολογικές εξετάσεις: Είναι απαραίτητες για την αξιολόγηση της συνολικής σας υγείας και τον έλεγχο για τυχόν σημεία λοίμωξης. Θα προσδιορίσει επίσης την ομάδα αίματός σας. Αυτό απαιτείται για την αντιστοίχισή σας με έναν δότη που έχει την ίδια ομάδα αίματος με εσάς. Οι αιματολογικές εξετάσεις μπορούν επίσης να εξετάσουν τα επίπεδα των αντισωμάτων σας. Τα αντισώματα απελευθερώνονται από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, το οποίο είναι υπεύθυνο για την καταπολέμηση των μικροβίων και των λοιμώξεων. Τα αντισώματα σχηματίζονται όταν ο οργανισμός ανιχνεύει ιούς ή βακτήρια, τα οποία θεωρεί ως ξένο εισβολέα. Μπορούν επίσης να σχηματιστούν για να επιτεθούν σε ξένους ιστούς (κύτταρα από άλλο ανθρώπινο σώμα). Εάν ο οργανισμός σας έχει εκτεθεί σε ξένο ιστό στο παρελθόν, μέσω προηγούμενης μεταμόσχευσης, μετάγγισης αίματος ή εγκυμοσύνης, μπορεί να έχετε ήδη μεγάλο αριθμό αντισωμάτων στον οργανισμό σας, τα οποία είναι έτοιμα να επιτεθούν σε ξένο ιστό, όπως έναν μεταμοσχευμένο πνεύμονα. Αυτά τα αντισώματα είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθούν και μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο απόρριψης του νέου πνεύμονα. Οι εξετάσεις θα δείξουν τα επίπεδα αυτών των αντισωμάτων και η ιατρική ομάδα μπορεί να συζητήσει μαζί σας τα ευρήματα.
• ·Εξετάσεις πνευμόνων: Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει ακτινογραφία θώρακος, αξονική τομογραφία, εξέταση για τον έλεγχο των επιπέδων άσκησης ή εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας, όπως η σπιρομέτρηση ή η εξέταση μεταφοράς αερίων.
• Εξετάσεις σε άλλα όργανα: Θα διεξαχθεί μια σειρά άλλων εξετάσεων για να ελεγχθεί η καλή λειτουργία των άλλων ζωτικών οργάνων σας, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, του συκωτιού και των νεφρών.

Οφέλη και κίνδυνοι

Η προσθήκη στη λίστα μεταμοσχεύσεων γίνεται όταν η πάθηση των πνευμόνων επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα ζωής του ατόμου και του απομένει λίγος χρόνος ζωής εφόσον δεν πραγματοποιηθεί η μεταμόσχευση. Σε αυτό το σημείο, τα οφέλη της μεταμόσχευσης πνευμόνων συνήθως υπερτερούν των κινδύνων. Είναι σημαντικό να εξετάσετε τα οφέλη και τους κινδύνους με την ομάδα των επαγγελματιών υγείας που σας επιβλέπουν, για να βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε πλήρως τη διαδικασία και τα αποτελέσματα.

“Η μεταμόσχευση δεν θεραπεύει όλα τα συμπτώματα ούτε αναιρεί εντελώς την ανάγκη διαχείρισης της πάθησής σας. Είναι πιθανό τα συμπτώματα και η διαχείριση της πάθησης να αντικατασταθούν με κάποιο άλλο σύνολο συμπτωμάτων και ανάγκη για διαφορετική διαχείριση. Μετά τη μεταμόσχευση, τα συμπτώματά σας είναι συχνά πιο εύκολα διαχειρίσιμα, αλλά είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων με τα οποία είναι πιθανό θα ζήσετε για το υπόλοιπο της ζωής σας”. Μεταμοσχευμένος ασθενής στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οφέλη

Το κύριο όφελος της μεταμόσχευσης πνευμόνων είναι ότι μπορεί να παρατείνει τη ζωή σας. Οι μεταμοσχεύσεις μπορούν να αποτελέσουν επιλογή εάν υπάρχει πιθανότητα θανάτου σύντομα χωρίς την επέμβαση. Τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση πνεύμονα είναι πιθανό:

• Να ζήσουν περισσότερο
• Να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής
• Να έχουν αυξημένη ενέργεια
• Να μπορούν να εκτελούν ευκολότερα τις καθημερινές τους δραστηριότητες
• Να δουν βελτίωση των υφιστάμενων συμπτωμάτων

Κίνδυνοι

Η μεταμόσχευση πνεύμονα είναι μια πολύπλοκη επέμβαση και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος επιπλοκών. Ορισμένοι από αυτούς τους κινδύνους συνδέονται με την ίδια τη χειρουργική επέμβαση. Άλλοι κίνδυνοι προέρχονται από τη φαρμακευτική αγωγή που πρέπει να λάβετε μετά τη μεταμόσχευση.

Οι κίνδυνοι της μεταμόσχευσης περιλαμβάνουν:

• Κοινούς κινδύνους που συνδέονται με όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις, όπως αιμορραγία, θρόμβοι αίματος ή προβλήματα με τα αναισθητικά φάρμακα.
• Υπάρχει πιθανότητα ο οργανισμός σας να απορρίψει το νέο όργανο. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή και είναι σπάνιο να οδηγήσει σε πλήρη οργανική ανεπάρκεια.
• Μπορεί να χρειαστείτε περαιτέρω επεμβάσεις για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων.
• Η λοίμωξη αποτελεί κίνδυνο για όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις, αλλά ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος μετά τη μεταμόσχευση, καθώς θα πρέπει να λαμβάνετε φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό γίνεται για να αποφευχθεί η απόρριψη του οργάνου από τον οργανισμό, αλλά μειώνει επίσης την άμυνά σας έναντι των λοιμώξεων και των καρκίνων.
• Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου.
• Υπάρχει κίνδυνος θανάτου από τη μεταμόσχευση και τις επιπλοκές που μπορεί να συμβούν.

Εάν κατόπιν αξιολόγησης εγκριθείτε για μεταμόσχευση πνεύμονα, θα εγγραφείτε στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση. Η διαχείριση της λίστας διαφέρει ανάλογα με τη χώρα. Συνήθως περιλαμβάνει όλα τα άτομα που αναμένουν μεταμόσχευση οποιουδήποτε οργάνου. Δεν είναι λίστα στην οποία ανεβαίνετε σε ψηλότερη θέση με την πάροδο του χρόνου. Είναι περισσότερο μια βάση δεδομένων με ασθενείς και τις απαιτήσεις τους. Μπορεί να σας ταιριάξει με ένα όργανο δωρητή όταν αυτό είναι διαθέσιμο. Ορισμένες χώρες διαθέτουν ξεχωριστή λίστα για άτομα που χρειάζονται δότες πιο άμεσα, εφόσον η κατάστασή τους έχει επιδεινωθεί πολύ με την πάροδο του χρόνου.

Αναμονή για κλήση

Πολλοί αναφέρουν ότι η αναμονή στη λίστα είναι εξαιρετικά αγχωτική περίοδος. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να γνωρίζετε πόσο καιρό θα περιμένετε να βρεθεί κάποιος δότης και πότε θα σας καλέσουν.

Είναι σύνηθες να λαμβάνετε κλήσεις “ψευδούς συναγερμού”, δηλαδή να καλείστε για μεταμόσχευση αλλά να μην πραγματοποιείται για κάποιον λόγο. Μπορεί επίσης να σας καλέσουν ως επιλαχόντα αντί άλλου ατόμου που επιλέχθηκε πρώτο για το όργανο. Αυτό συμβαίνει σε περίπτωση που το συγκεκριμένου άτομο δεν μπορεί να λάβει το όργανο, για παράδειγμα εάν είναι πολύ άρρωστο για την επέμβαση. Μπορεί να είναι μια πολύ ταραγμένη συναισθηματικά περίοδος και είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια εάν αισθάνεστε ότι η ψυχική σας ισορροπία πλήττεται.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στη λίστα αναμονής, η ιατρική ομάδα θα παρακολουθεί την πάθησή σας και θα ενημερώνει τη λίστα για τυχόν αλλαγές. Είναι πιθανό να έχετε τακτικά ραντεβού για να ελεγχθεί η κατάσταση της υγείας σας, να επανεξεταστούν τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων και να ελεγχθεί εάν έχετε κάνει πρόσφατα εμβόλια.

Είναι σημαντικό το κέντρο μεταμόσχευσης να μπορεί πάντα να επικοινωνεί μαζί σας, συνεπώς θα πρέπει να έχετε πάντα κοντά σας το τηλέφωνο σας για επικοινωνία. Να θυμάστε πάντα να ενημερώνετε την ιατρική ομάδα εάν αλλάξουν τα στοιχεία επικοινωνίας σας. Όταν λάβετε ένα τηλεφώνημα, συνήθως θα πρέπει να προσέλθετε στο νοσοκομείο και να είστε έτοιμοι για επέμβαση μέσα σε λίγες ώρες. Η μεταμόσχευση πραγματοποιείται γρήγορα, επειδή οι δωρηθέντες πνεύμονες δεν μπορούν να επιβιώσουν έξω από το σώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να μεταμοσχευθούν.

Διατήρηση της καλής κατάστασης σας όσο περιμένετε

Είναι σημαντικό να προσπαθείτε να φροντίζετε την υγεία σας όσο περιμένετε για μεταμόσχευση. Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι ένα πρόγραμμα αποκατάστασης θα μπορούσε να ωφελήσει τα άτομα που περιμένουν για μεταμόσχευση. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν συνήθως σωματική άσκηση, συμβουλές σχετικά με τη διατροφή και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και υποστήριξη για την ψυχική υγεία. Στόχος είναι να βοηθηθεί κάποιος να προετοιμαστεί για τη χειρουργική επέμβαση και να έχει τις καλύτερες πιθανότητες ανάρρωσης μετά την επέμβαση. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Μεταμόσχευσης Οργάνων (ESOT) συνέταξε ένα έγγραφο στο οποίο περιγράφονται οι απόψεις των εμπειρογνωμόνων σχετικά με το πώς η αποκατάσταση θα μπορούσε να βοηθήσει πριν από τη μεταμόσχευση.

Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επέμβαση

Μόλις σας προταθεί πνεύμονας από δωρητή, η ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει θα σας καλέσει στο κέντρο μεταμόσχευσης το συντομότερο δυνατό. Από αυτό το σημείο και μετά δεν πρέπει να καταναλώνετε φαγητό ή ποτό για να προετοιμάσετε τον οργανισμό σας για τη χειρουργική επέμβαση.

Θα λάβετε γενική αναισθησία για να κοιμηθείτε κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Η επέμβαση μπορεί να διαρκέσει από 4 έως 12 ώρες. Θα τοποθετηθεί ένας σωλήνας στο στόμα ή τη μύτη και στους αεραγωγούς για να τους κρατήσει ανοικτούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Θα γίνει μια τομή στο στήθος σας και ο χειρουργός θα αφαιρέσει τον υπάρχοντα πνεύμονα. Ο τύπος της τομής θα εξαρτηθεί από τις απαιτήσεις και από την προτίμηση του χειρουργού σας. Ο νέος πνεύμονας θα συνδεθεί με ράμματα και η ομάδα θα ελέγξει αν λειτουργεί σωστά.

Για τη μεταμόσχευση δύο πνευμόνων, αφαιρείται ένας πνεύμονας κάθε φορά. Ο πνεύμονας που έχει υποστεί μεγαλύτερη βλάβη αφαιρείται πρώτος. Μόλις ο πρώτος πνεύμονας μεταμοσχευθεί και λειτουργήσει σωστά, ο άλλος πνεύμονας θα αφαιρεθεί και ο νέος θα συνδεθεί.

Μόλις ολοκληρωθεί η επέμβαση, θα παραμείνετε σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Οι μονάδες εντατικής θεραπείας μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυσβάσταχτες για εσάς και την οικογένειά σας ή τους φροντιστές σας. Μπορεί επίσης να παρουσιάσετε σύγχυση, παραλήρημα ή έντονο άγχος όταν ξυπνήσετε από την επέμβαση.

Η ιατρική ομάδα θα σας παρακολουθεί στενά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για να ελέγξει τυχόν προβλήματα. Είναι πιθανό να σας χορηγηθεί ισχυρή φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση του πόνου και την πρόληψη της μόλυνσης ή της απόρριψης του οργάνου. Σε αυτό το στάδιο χορηγείται συνήθως φαρμακευτική αγωγή μέσω ενός σωλήνα στο σώμα, μαζί με οποιοδήποτε επιπλέον υγρό χρειάζεστε κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής σας.

Εάν όλα πάνε καλά, μετά από λίγες ημέρες στην εντατική, είναι πιθανό να παραμείνετε στο νοσοκομείο για να αναρρώσετε. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι έχετε χάσει κάποια δύναμη στους μύες σας κατά το διάστημα που προηγήθηκε της μεταμόσχευσης και κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Αυτό θα επανέλθει σταδιακά καθώς θα αυξάνετε τις δυνάμεις σας. Τα περισσότερα κέντρα μεταμοσχεύσεων προσφέρουν φυσιοθεραπευτική υποστήριξη ή αποκατάσταση για να σας βοηθήσουν με αυτό κατά την παραμονή σας στο νοσοκομείο.

Μόλις η ομάδα μεταμόσχευσης διαπιστώσει ότι είστε αρκετά καλά, θα επιστρέψετε στο σπίτι σας για περαιτέρω ανάρρωση. Θα πάρετε στο σπίτι σας φάρμακα που θα μεταβάλλουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα (ανοσοκατασταλτικά φάρμακα) για να μειωθεί ο κίνδυνος απόρριψης. Θα κανονίσουν ραντεβού για να σας εξετάζουν τακτικά στην κλινική για τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, ενώ θα αναρρώνετε.

Η ανάρρωσή σας μετά την επέμβαση μπορεί να είναι μια δύσκολη περίοδος. Θα χρειαστείτε κάποιον να σας φροντίσει κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Είναι σημαντικό να ξεκουράζεστε και να κοιμάστε όσο αναρρώνετε, συνηθίζετε τη νέα φαρμακευτική αγωγή και διαχειρίζεστε τυχόν πόνο ή άλλα προβλήματα. Θα πρέπει επίσης να διατηρείτε το χειρουργικό σας τραύμα καθαρό. Η ομάδα μεταμόσχευσης θα σας συμβουλεύσει πώς να το κάνετε αυτό.

Θα πρέπει να ελέγχετε για ενδείξεις μόλυνσης ή απόρριψης του οργάνου. Η ομάδα μεταμόσχευσης θα σας δώσει έναν κατάλογο πραγμάτων που θα μπορούσαν να είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν δύσπνοια, υψηλός πυρετός πάνω από 38C, έντονο πονοκέφαλο ή εμετό και νέο πόνο στο στήθος.

Μετά τους πρώτους 3-6 μήνες, ο κίνδυνος απόρριψης του πνεύμονα είναι πολύ μικρότερος. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, είναι πιθανό να ανακτήσετε το σθένος σας και να αρχίσετε να επιστρέφετε στις κανονικές σας δραστηριότητες.

Φαρμακευτική αγωγή και περίθαλψη στο σπίτι

Θα σας δοθεί νέα φαρμακευτική αγωγή που θα πρέπει να την πάρετε μόλις επιστρέψετε στο σπίτι. Χορηγούνται φάρμακα, γνωστά ως ανοσοκατασταλτικά, για να μην απορρίψει ο οργανισμός σας το νέο όργανο. Θα τα λαμβάνετε για το υπόλοιπο της ζωής σας.

Είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις συνιστώμενες δόσεις που σας έχουν δοθεί. Θα λάβετε επίσης συμβουλές σχετικά με τον καλύτερο χρόνο λήψης του φαρμάκου και ποια άλλα φάρμακα και τρόφιμα θα πρέπει να αποφεύγετε. Πριν πάρετε οποιοδήποτε άλλο φάρμακο, θα πρέπει να ελέγξετε με την ομάδα μεταμόσχευσης εάν είναι ασφαλές.

Μπορεί επίσης να σας ζητηθεί να κάνετε εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας στο σπίτι, όπου καταγράφετε τα αποτελέσματά σας και τα στέλνετε στην ιατρική ομάδα. Αυτό επιτρέπει στην ομάδα να ελέγξει πόσο καλά λειτουργούν οι πνεύμονές σας με την πάροδο του χρόνου.

Άσκηση, τρόπος ζωής και διατροφή  

Θα χρειαστεί να ξεκουραστείτε και να αναρρώσετε τις πρώτες εβδομάδες μετά τη μεταμόσχευση, αλλά είναι επίσης σημαντικό να αρχίσετε γρήγορα να ασκείστε, για παράδειγμα, περπατώντας λίγο κάθε μέρα. Αυτό μπορεί να είναι μικρές αποστάσεις στην αρχή και μπορείτε να το αυξήσετε με την πάροδο του χρόνου, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης που σας κάνει να αισθάνεστε λαχανιασμένοι. Αυτό είναι σημαντικό για την πρόληψη θρόμβων αίματος μετά τη χειρουργική επέμβαση, αλλά και για να βοηθήσετε τον οργανισμό σας να προσαρμοστεί στους νέους πνεύμονές σας. Εάν δεν είστε σίγουροι, μπορείτε να ρωτήσετε τον επαγγελματία υγείας σας για τον ενδεδειγμένο τύπο άσκησης. Μπορεί επίσης να σας παραπέμψει σε μια ομάδα φυσιοθεραπείας, η οποία μπορεί να σας δώσει συγκεκριμένες ασκήσεις και δραστηριότητες για να δουλέψετε.

Η ομάδα μεταμόσχευσης θα σας συστήσει πότε είναι ασφαλές να πάτε στο σχολείο ή στη δουλειά, να οδηγήσετε και να κάνετε σεξ.

Θα σας συμβουλεύσει επίσης για τυχόν τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγετε. Θα πρέπει να στοχεύετε σε μια υγιεινή διατροφή, διατηρώντας ένα υγιές βάρος. Δεν πρέπει επίσης να καπνίζετε ή να εκτίθεστε σε καπνό από άλλους, είτε στο σπίτι σας είτε οπουδήποτε αλλού. Θα πρέπει επίσης να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ.

Είναι σημαντικό να φροντίζετε καλά τα δόντια και τα ούλα σας για να αποφύγετε τυχόν μόλυνση και να σας συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά πριν από οδοντιατρικές πράξεις. Η εμφάνιση καρκίνου του δέρματος είναι επίσης 10 φορές συχνότερη σε άτομα που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνου, συνεπώς πρέπει να περιορίζετε την έκθεσή σας στον ήλιο όπου είναι δυνατόν.

Εμβολιασμός

Θα πρέπει να διατηρείτε ενημερωμένους τους εμβολιασμούς σας μετά τη μεταμόσχευσή σας. Όσο παίρνετε φάρμακα για την καταστολή του ανοσοποιητικού σας συστήματος, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξετε λοιμώξεις. Οι εμβολιασμοί, όπως το εμβόλιο κατά της γρίπης και το εμβόλιο COVID-19, μπορούν να σας προστατεύσουν από αυτές τις κοινές ασθένειες. Θα πρέπει να συνεννοηθείτε με το κέντρο μεταμόσχευσης πριν κάνετε οποιοδήποτε εμβόλιο, καθώς οι μεταμοσχευμένοι δεν πρέπει να λαμβάνουν ζώντα εμβόλια. Μάθετε περισσότερα για τον εμβολιασμό.

Προσυμπτωματικός έλεγχος καρκίνου

Τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο. Είναι σημαντικό να προσέρχεστε σε όλα τα ραντεβού που έχουν κανονιστεί για προσυμπτωματικό έλεγχο καρκίνου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το τεστ τραχηλικού επιχρίσματος, τον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του μαστού ή τον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του πνεύμονα. Ο διαθέσιμος έλεγχος θα διαφέρει ανάλογα με τη χώρα στην οποία ζείτε.

Πώς μπορεί να αισθάνεστε με τον νέο πνεύμονα (ή πνεύμονες)

Το πώς αισθάνεστε μετά τη μεταμόσχευση είναι μια προσωπική εμπειρία μοναδική για το άτομό σας. Μερικοί αναφέρουν ότι αισθάνονται ότι έχουν περισσότερη ενέργεια για τη ζωή. Άλλοι μπορεί να αισθάνονται αναστατωμένοι από την αλλαγή. Κάποιοι παλεύουν με το αίσθημα ότι δεν ανήκουν πλέον στην κοινότητα των ασθενών στην οποία ανήκαν πριν εφόσον δεν εμφανίζουν πλέον τα ίδια συμπτώματα.

Όποια κι αν είναι τα συναισθήματά σας, αφιερώστε χρόνο για να σκεφτείτε και να αποδεχτείτε το πώς αισθάνεστε. Μιλήστε στην οικογένεια και τους φίλους σας για τα συναισθήματά σας. Το κέντρο μεταμόσχευσης μπορεί επίσης να παρέχει υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης στις οποίες θα μπορούσατε να έχετε πρόσβαση ή να σας υποδείξουν άλλες υπηρεσίες που θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε. Θα μπορούσατε επίσης να ζητήσετε υποστήριξη από άλλους που έχουν βιώσει την ίδια εμπειρία. Στο τέλος αυτής της σελίδας παρατίθεται κατάλογος οργανώσεων ασθενών και ομάδων υποστήριξης.

Ορισμένοι άνθρωποι βρίσκουν επίσης ανακουφιστικό να γράψουν στην οικογένεια του δότη τους για να την ευχαριστήσουν. Αυτό είναι εφικτό σε ορισμένες χώρες και συνήθως γίνεται ανώνυμα. Θα πρέπει να ενημερωθείτε από την ομάδα μεταμόσχευσης αν αυτό είναι κάτι που μπορείτε να κάνετε.

• Η Διεθνής Εταιρεία Μεταμόσχευσης Καρδιάς και Πνευμόνων συλλέγει πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τα άτομα που δέχονται δωρεές οργάνων, τους δότες και τα αποτελέσματα μετά τη μεταμόσχευση.

Πληροφορίες ανά χώρα:

• Μεταμόσχευση οργάνων NHS (Ηνωμένο Βασίλειο)
• Ίδρυμα Καρδιάς και Πνευμόνων της Σουηδίας
• Viking: Η Σουηδική Ένωση Ασθενών για Μεταμοσχεύσεις Καρδιάς και Πνευμόνων