Πνευµïνία
Τι είναι η πνευµïνία;
Η πνευµïνία πρïκαλείται απÞ λïίµωêη στïυς πνεύµïνες. Η λïίµωêη πλήττει τïυς αερïæÞρïυς σάκïυς στï εσωτερικÞ των πνευµÞνων και Þøι τïυς αεραγωγïύς πïυ µεταæέρïυν τïν αέρα απÞ και πρïς τïυς πνεύµïνες. Τα πρïσâεâληµένα τµήµατα τïυ πνεύµïνα γεµίúïυν µε υγρÞ, τï ïπïίï περιέøει λευκά αιµïσæαίρια πïυ καταπïλεµïύν τη λïίµωêη
Τι πρïκαλεί την πνευµïνία;
ΑπÞ πïυ πρïέρøεται; Η πνευµïνία πρïκαλείται απÞ µικρÞâια (µικρïσκïπικïύς ïργανισµïύς πïυ µπïρïύν να πρïκαλέσïυν ασθένειες). Ãι ιïί, τα âακτηρίδια και ïι µύκητες είναι είδη µικρïâίων πïυ µπïρïύν να πρïκαλέσïυν πνευµïνία. Συνήθως, τα υγιή άτïµα δεν έøïυν αυτά τα µικρÞâια στïν πνευµïνικÞ ιστÞ τïυς. Ãρισµένες æïρές, τα µικρÞâια æτάνïυν στïυς πνεύµïνες µέσω τïυ αίµατïς πïυ κυκλïæïρεί στïν ïργανισµÞ µας, αλλά πιï συøνά πρïσεγγίúïυν τïν πνευµïνικÞ ιστÞ µέσα σε σταγïνίδια νερïύ πïυ âρίσκïνται στïν αέρα πïυ εισπνέïυµε. Συνήθως, τα µικρÞâια αυτά πρïέρøïνται απÞ άλλα άτïµα, πïυ τα µεταδίδïυν Þταν âήøïυν και æταρνίúïνται, εêωθώντας έτσι τα σταγïνίδια νερïύ πïυ περιέøïυν τα µικρÞâια. Μερικές æïρές, τα µικρÞâια πρïέρøïνται απÞ πιï ασυνήθιστα µέρη. Η νÞσïς των λεγεωναρίων απïτελεί µια µïρæή πνευµïνίας η ïπïία πρïκαλείται απÞ τα µικρÞâια πïυ αναπτύσσïνται µέσα σε πïλύ úεστÞ νερÞ. Τα µικρÞâια πïυ πρïκαλïύν ψιττάκωση µεταδίδïνται συνήθως απÞ πτηνά, και ειδικά παπαγάλïυς. Τï âακτήριï MRSA (øρυσίúων σταæυλÞκïκκïς ανθεκτικÞς στη µεθικιλλίνη) εντïπίúεται συøνά σε νïσïκïµεία και πρïκαλεί πνευµïνία σε άτïµα πïυ νïσηλεύïνται για άλλïυς λÞγïυς.
Πïιïς πρïσâάλλεται απÞ πνευµïνία;
Ãπïιïσδήπïτε µπïρεί να πρïσâληθεί απÞ πνευµïνία, ακÞµα και άτïµα υγιή και µε καλή æυσική κατάσταση. ΩστÞσï, είναι πιï πιθανÞ τα µικρÞâια να πρïσâάλλïυν άτïµα µε øαµηλή ανïσία και αδύναµï ανïσïπïιητικÞ σύστηµα. Η άµυνα των πνευµÞνων είναι ασθενέστερη στα πïλύ νεαρά και τα πïλύ ηλικιωµένα άτïµα, κι έτσι η πνευµïνία πλήττει συνήθως µικρές και πρïøωρηµένες ηλικίες. Μερικïί άλλïι παράγïντες πïυ µπïρïύν να µειώσïυν την άµυνα αυτή είναι ï καπνÞς τïυ τσιγάρïυ, ïι ιïγενείς λïιµώêεις πïυ πρïσâάλλïυν τïυς αναπνευστικïύς αεραγωγïύς (πø τï κïινÞ κρυïλÞγηµα) και άλλες ιïγενείς λïιµώêεις (Þπως ï ιÞς HIV). Ãρισµένα æάρµακα, Þπως εκείνα πïυ øïρηγïύνται για τη θεραπεία τïυ καρκίνïυ, επίσης εêασθενïύν την άµυνα τïυ ανïσïπïιητικïύ συστήµατïς, ενώ µια σïâαρή ασθένεια ή µια øειρïυργική επέµâαση καθιστά τα άτïµα πιï ευάλωτα. Έτσι εêηγείται γιατί ïρισµένïι ασθενείς παρïυσιάúïυν πνευµïνία ενώ νïσηλεύïνται ήδη για άλλïυς λÞγïυς.
Θα τï καταλάâαινα αν είøα πνευµïνία;
Αν είøατε πνευµïνία θα êέρατε σίγïυρα Þτι είστε άρρωστïς, αλλά ίσως να αγνïïύσατε Þτι έøετε πνευµïνία, καθώς τα συµπτώµατα συγøέïνται µε αυτά άλλων ασθενειών. Τα κïινά συµπτώµατα περιλαµâάνïυν:
- âήøα, µερικές æïρές µε æλέγµα πïυ έøει κίτρινï ή πράσινï øρώµα ή περιέøει αίµα
- δύσπνïια
- πÞνï στï στήθïς, πïυ µπïρεί να øειρïτερεύει Þταν εισπνέετε
- πυρετÞ
- κρίσεις ρίγïυς
- απώλεια Þρεêης
- αδυναµία
Πώς θα καταλάâει ï γιατρÞς Þτι έøω πνευµïνία;
ΕκτÞς τïυ Þτι θα σας ρωτήσει για τα συµπτώµατά σας, ï γιατρÞς ίσως ακïύσει ειδικïύς ήøïυς Þταν ακρïαστεί τï πρïσâεâληµένï τµήµα τïυ πνεύµïνα µε τï στηθïσκÞπιï. ΩστÞσï, η διάγνωση δεν γίνεται εύκïλα και συøνά επιâεâαιώνεται µÞνï µε ακτινïγραæία θώρακα πïυ δείøνει Þτι υπάρøει υγρÞ (πύκνωση) σε κάπïιï σηµείï των πνευµÞνων.
Πώς θεραπεύεται η πνευµïνία;
Τα αντιâιïτικά είναι η κύρια θεραπεία για την πνευµïνία. Ãι περισσÞτερïι ασθενείς θα αναρρώσïυν στï σπίτι τïυς, αλλά τα άτïµα σε πιï σïâαρή κατάσταση θα øρειαστεί να νïσηλευτïύν και µπïρεί να τïυς øïρηγηθεί ïêυγÞνï και υγρά µε ïρÞ. Παρά τï γεγïνÞς Þτι ïι περισσÞτερïι αναρρώνïυν, εάν η πνευµïνία είναι πïλύ σïâαρής µïρæής, υπάρøει ενδεøÞµενï θανάτïυ, ακÞµα και µε την καλύτερη θεραπεία.
Τι πρέπει να κάνω αν εγώ ή κάπïιïς δικÞς µïυ πρïσâληθεί απÞ πνευµïνία;
- Αν ï γιατρÞς σας έøει συνταγïγραæήσει æάρµακα, æρïντίστε να τα παίρνετε τις σωστές ώρες και να ïλïκληρώνετε τις αγωγές των αντιâιïτικών.
- Αν µε τη θεραπεία δεν âελτιώνεται η κατάστασή σας, και ειδικά εάν η θερµïκρασία σας δεν πέæτει σε æυσιïλïγικά επίπεδα ή εάν έøετε ακÞµα δύσπνïια, επικïινωνήστε πάλι µε τïν ιατρÞ.
- Ίσως να νιώσετε καλύτερα σε ένα δωµάτιï µε υγραντήρα, ï ïπïίïς αυêάνει την υγρασία τïυ αέρα και ανακïυæίúει τïυς ερεθισµένïυς πνεύµïνες.
- Φρïντίστε να καταναλώνετε πïλλά υγρά, ειδικά εæÞσïν έøετε πυρετÞ.
- Τέλïς, æρïντίστε να êεκïυραστείτε.
ΠÞσï γρήγïρα θα αναρρώσω;
Τα περισσÞτερα συµπτώµατα, Þπως ï πÞνïς στï στήθïς και ï πυρετÞς, υπïøωρïύν σε λίγες ηµέρες. à âήøας συνήθως περνάει σε 2 ή 3 εâδïµάδες, αλλά η κÞπωση και η αδυναµία µπïρεί να øρειαστïύν έως και 6 µήνες για να υπïøωρήσïυν εντελώς. Αν τα συµπτώµατά σας δεν υπïøωρïύν Þπως αναµένεται, ή αν η ασθένειά σας æαίνεται να επανέρøεται, ï γιατρÞς σας θα øρειαστεί να αναúητήσει τυøÞν άλλα αίτια, για τα ïπïία ίσως διατρέøετε µεγαλύτερï κίνδυνï απÞ πνευµïνία.
Μπïρώ να κάνω κάτι πρïληπτικά για την πνευµïνία;
Τα µικρÞâια πïυ συνήθως πρïκαλïύν πνευµïνία είναι πïλύ κïινά και δύσκïλα απïæεύγïνται. ΩστÞσï, είναι καλÞ να απïæεύγετε ενέργειες πïυ âλάπτïυν τις άµυνες των πνευµÞνων σας (Þπως τï κάπνισµα). Τα εµâÞλια πρïλαµâάνïυν ïρισµένες µïρæές πνευµïνίας και ïι πιï πïλλές øώρες συνιστïύν τη øρήση τïυς στα άτïµα πïυ κινδυνεύïυν περισσÞτερï (στïυς ηλικιωµένïυς). Ãι τύπïι εµâïλίïυ πïυ συνιστώνται κυρίως είναι αυτïί της γρίπης και τïυ πνευµïνιÞκïκκïυ.