Διάγνωση άσθματος των ενηλίκων: Κατανόηση της επαγγελματικής οδηγίας
Content Table
Εισαγωγή
Σε ποιον απευθύνεται αυτό το έγγραφο και σε τι αφορά;
Αυτό το έγγραφο εξηγεί τις συστάσεις στις κλινικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Εταιρείας (ERS) για τη διάγνωση του άσθματος σε ενήλικες (όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 18 ετών). Απευθύνεται σε άτομα με υποψία άσθματος ή σε όσους τους φροντίζουν.
Ποιες είναι οι οδηγίες για την κλινική πρακτική;
Οι κλινικές οδηγίες παράγονται μετά από μια επιστημονική διαδικασία που χρησιμοποιείται για τη συλλογή και αξιολόγηση των πιο πρόσφατων στοιχείων στο πεδίο. Οι οδηγίες λαμβάνουν επίσης υπόψη τις απόψεις κορυφαίων ειδικών και τις προτεραιότητες των ασθενών και των φροντιστών που έχουν εμπειρία από μια πάθηση. Οι κλινικές οδηγίες απευθύνονται σε επαγγελματίες του τομέα της υγείας. Τις χρησιμοποιούν ως έγγραφο που αναφέρεται στη «βέλτιστη πρακτική» για τον τρόπο διάγνωσης, διαχείρισης και θεραπείας συγκεκριμένων παθήσεων.
Τι περιλαμβάνει αυτό το έγγραφο;
Αυτό το έγγραφο συνοψίζει τα βασικά σημεία από τις κλινικές οδηγίες. Τις εξηγεί με τρόπο που είναι πιο εύκολα κατανοητός για άτομα που δεν εργάζονται στον ιατρικό τομέα. Θα καλύψει το τί είναι το άσθμα και πώς γίνεται η διάγνωση. Παρέχοντας αυτές τις πληροφορίες με προσιτό τρόπο, αυτό το έγγραφο στοχεύει στο να βοηθήσει τα άτομα που υποβάλλονται σε εξετάσεις για άσθμα να κατανοήσουν περισσότερα σχετικά με τη διαδικασία της διάγνωσης και να αισθάνονται ενημερωμένοι όταν λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τη φροντίδα.
Τι είναι το άσθμα των ενηλίκων;
Το άσθμα είναι μια ασθένεια που περιλαμβάνει τα συμπτώματα του συριγμού, του βήχα και της δυσκολίας στην αναπνοή. Αυτά τα συμπτώματα προκαλούνται από προβλήματα στους αεραγωγούς που προκαλούν προβλήματα με την αναπνοή:
- Απόφραξη των αεραγωγών – όταν οι αεραγωγοί είναι φραγμένοι λόγω οιδήματος ή επιπλέον βλέννα
- Φλεγμονή των αεραγωγών – όταν οι αεραγωγοί ερεθίζονται προκαλώντας οίδημα και στένωση
- Βρογχική υπερ-ανταπόκριση – όταν οι αεραγωγοί είναι υπερβολικά ευαίσθητοι και αντιδρούν εύκολα σε ένα ερεθιστικό όπως ο καπνός, ο κρύος αέρας ή η άσκηση. Όταν αντιδρούν, μικραίνουν, δυσκολεύοντας την αναπνοή.
Το άσθμα μπορεί να διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων και συχνά δεν συμβαίνουν όλα τα παραπάνω συμπτώματα σε όλους. Τα συμπτώματα μπορεί επίσης να εμφανίζονται και να υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου.
Το άσθμα των ενηλίκων αναφέρεται στο άσθμα που επηρεάζει άτομα ηλικίας άνω των 18 ετών. Για παιδιά ηλικίας μεταξύ 5 και 18, υπάρχουν ξεχωριστές οδηγίες που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση.
Πώς πρέπει να διαγνωστεί το άσθμα των ενηλίκων;
Εξέταση σπιρομέτρησης
Η εξέταση της σπιρομέτρησης περιλαμβάνει την εμφύσηση σε μια συσκευή που ονομάζεται σπιρόμετρο. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ένα άτομο καλείται να αναπνεύσει όσο περισσότερο αέρα μπορεί, όσο πιο δυνατά μπορεί. Στη συνέχεια, το σπιρόμετρο μετρά δύο παράγοντες: τη συνολική ποσότητα του εκπνεόμενου αέρα και την ποσότητα του εκπνεόμενου αέρα στο πρώτο δευτερόλεπτο της εξέτασης. Και οι δύο αυτές μετρήσεις συγκρίνονται με ένα γράφημα για να εξεταστεί το τί είναι φυσιολογικό για το άτομο με βάση το φύλο και την ηλικία του. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κατανόηση των αποτελεσμάτων από μια δοκιμή σπιρομέτρησης μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο του ELF: https://europeanlung.org/en/information-hub/factsheets/testing-your-lungs-spirometry/
Η εξέταση της σπιρομέτρησης πρέπει να είναι η πρώτη εξέταση που πραγματοποιείται όταν υπάρχει υποψία άσθματος σε ένα άτομο. Εάν τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι ένα άτομο έχει άσθμα, το επόμενο βήμα θα ήταν η εξέταση αναστρεψιμότητας της απόφραξης των αεραγωγών μέσω ανταπόκρισης στα βρογχοδιασταλτικά (BDR) (που περιγράφεται παρακάτω) για επιβεβαίωση. Εάν τα αποτελέσματα είναι φυσιολογικά, αλλά τα συμπτώματα ενός ατόμου εξακολουθούν να υποδηλώνουν άσθμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν περαιτέρω εξετάσεις που περιγράφονται παρακάτω για την επιβεβαίωση ή τον αποκλεισμό του άσθματος.
Εξέταση αναστρεψιμότητας της απόφραξης των αεραγωγών μέσω ανταπόκρισης στα βρογχοδιασταλτικά (BDR).
Εάν η εξέταση της σπιρομέτρησης υποδηλώσει ότι ένα άτομο έχει άσθμα, η εξέταση BDR θα πρέπει να είναι το επόμενο βήμα ως επιβεβαίωση. Η εξέταση BDR περιλαμβάνει τη λήψη μιας μικρής ποσότητας φαρμάκου για το άσθμα, γνωστό ως ανακουφιστικό φάρμακο, για να βοηθήσει στο άνοιγμα των αεραγωγών. Το ανακουφιστικό φάρμακο χρησιμοποιείται για γρήγορη ανακούφιση όταν εμφανίζονται συμπτώματα. Λειτουργεί χαλαρώνοντας τους αεραγωγούς για να διευκολύνει την αναπνοή.
Μετά τη λήψη του φαρμάκου, γίνεται ξανά σπιρομέτρηση 10-15 λεπτά αργότερα για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει αλλαγή στους αεραγωγούς. Εάν ένα άτομο είναι σε θέση να αναπνέει καλύτερα αυτή τη φορά, αυτό δείχνει ότι το φάρμακο έχει λειτουργήσει και ανέστειλε το στένωμα των αεραγωγών. Είναι επομένως πιθανό αυτό το άτομο να έχει άσθμα.
Εάν τόσο η σπιρομέτρηση όσο και η εξέταση BDR υποδηλώνουν ότι ένα άτομο έχει άσθμα, τότε αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση.
Εξέταση εκπνεόμενου κλασματικού μονοξείδιου του αζώτου (FeNO).
Η εξέταση FeNO περιλαμβάνει την αναπνοή σε ένα μηχάνημα που μετρά τι εκπνέει κάποιος. Εξετάζει ένα κομμάτια της εκπνοής που ονομάζεται μονοξείδιο του αζώτου. Ένα υψηλό επίπεδο του μονοξειδίου του αζώτου υποδηλώνει ότι υπάρχει οίδημα (φλεγμονή) στους πνεύμονες. Ωστόσο, οίδημα που δεν συνδέεται με το άσθμα μπορεί επίσης να συμβεί στους αεραγωγούς. Για παράδειγμα, αυτό μπορεί να συμβεί όταν ένα άτομο έχει αλλεργική ρινίτιδα ή έκζεμα, αλλά όχι άσθμα.
Για αυτούς τους λόγους, τα αποτελέσματα αυτής της εξέτασης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται από μόνα τους για να επιβεβαιώσουν ή να αποκλείσουν τη διάγνωση άσθματος. Αντίθετα, τα αποτελέσματα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παράλληλα με τις δύο παραπάνω εξετάσεις και να διερευνώνται τα συμπτώματα ενός ατόμου. Εάν όλες οι παραπάνω εξετάσεις δείχνουν άσθμα, τότε μπορεί να γίνει διάγνωση.
Μέγιστη ροή του εκπνεόμενου αέρα (PEFR) – εξέταση μέγιστης ροής
Γνωστή ως εξέταση μέγιστης ροής, αυτή εξετάζει πόσο γρήγορα μπορεί να εκπνεύσει ένα άτομο. Η εξέταση χρησιμοποιεί μια μικρή συσκευή χειρός και μπορεί να γίνει στο ιατρείο ή στο σπίτι. Μερικές φορές, οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας θα ζητήσουν από ένα άτομο να κρατήσει ένα ημερολόγιο με τις μετρήσεις της μέγιστης ροής στο σπίτι για μερικές εβδομάδες.
Αυτό δεν παρέχει άμεσα αποτελέσματα με τον ίδιο τρόπο που παρέχουν οι εξετάσεις σπιρομέτρησης, BDR και FeNO, όπως περιγράφεται παραπάνω. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμη άλλη μορφή εξέτασης, τότε αυτή θα μπορούσε να είναι μια χρήσιμη μέτρηση. Μπορεί επίσης να είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να δούμε τι προκαλεί το άσθμα ενός ατόμου. Κρατώντας μετρήσεις για μια χρονική περίοδο, είναι δυνατό να δούμε πότε τα συμπτώματα είναι χειρότερα και ποιος είναι ο παράγοντας που τα προκαλεί. Για παράδειγμα, εάν το άσθμα κάποιου συνδέεται με τον χώρο εργασίας.
Βρογχική πρόκληση
Μια δοκιμασία πρόκλησης βρόγχων περιλαμβάνει τον ερεθισμό των αεραγωγών για να προκληθεί απόφραξη και να μειωθεί ο ρυθμός αναπνοής ενός ατόμου. Αυτό επιτρέπει στον γιατρό να παρακολουθεί πώς συστέλλονται οι αεραγωγοί ενός ατόμου ως απόκριση σε μια συγκεκριμένη ουσία ή κατά την άσκηση. Του επιτρέπει επίσης να ελέγχει εάν τα συμπτώματα του άσθματος κάποιου ατόμου μπορούν να αναπαραχθούν κατά τη διάρκεια της πρόκλησης και πώς μπορεί να βελτιωθούν με το φάρμακο για το άσθμα.
Η εξέταση περιλαμβάνει είτε την αναπνοή μιας συγκεκριμένης ουσίας (γνωστή ως εξέταση άμεσης βρογχικής πρόκλησης) είτε τη συμμετοχή σε άσκηση (γνωστή ως έμμεση δοκιμή βρογχικής πρόκλησης).
Τα άτομα με άσθμα θα εμφανίσουν οίδημα των αεραγωγών πολύ νωρίτερα από ένα άτομο με υγιείς πνεύμονες. Αυτή η δοκιμή γίνεται σε πολύ ελεγχόμενες συνθήκες. Ένας ειδικός για το άσθμα είναι πάντα σε ετοιμότητα για να παρακολουθεί και να αντιμετωπίζει τυχόν συμπτώματα. Μετά την εξέταση χορηγείται ανακουφιστική αγωγή για να ανοίξουν ξανά οι αεραγωγοί.
Αυτές οι εξετάσεις πραγματοποιούνται σε νοσοκομεία ή εξειδικευμένα κέντρα, αλλά δεν είναι διαθέσιμες παντού. Αυτές οι εξετάσεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως επιλογή για τη διάγνωση του άσθματος εάν η σπιρομέτρηση και η εξέταση BDR δεν είναι σε θέση να το επιβεβαιώσουν ή να το αποκλείσουν. Μερικά άτομα βρίσκουν τις εξετάσεις άβολες και θα πρέπει να γίνονται μόνο μετά από συζήτηση με έναν πάροχο υγειονομικής φροντίδας.
Η πορεία προς τη διάγνωση
Αυτό το διάγραμμα απεικονίζει την προτεινόμενη διαδρομή που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος πριν επιβεβαιώσει ότι έχει άσθμα:
Άλλες εξετάσεις
Αιματολογικές εξετάσεις
Οι αιματολογικές εξετάσεις, όπου λαμβάνεται ένα μικρό δείγμα αίματος από το άκρο χειρός ή το μπράτσο, μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση των συμπτωμάτων άσθματος κάποιου ατόμου. Οι αιματολογικές εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο για σημεία φλεγμονής και αλλεργίας στο σώμα. Συνήθως χρησιμοποιούνται για να κατανοηθεί εάν κάποιος είναι αλλεργικός σε ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο, όπως ακάρεα της οικιακής σκόνης ή γύρη.
Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του άσθματος. Αντίθετα, αυτές οι εξετάσεις μπορούν να είναι χρήσιμες στη διαχείριση του άσθματος και να κατανοήσουν τι προκαλεί τα συμπτώματα ενός ατόμου, μόλις δοθεί η διάγνωση.
Περαιτέρω ανάγνωση
Αυτή η οδηγία εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αναπνευστική Εταιρεία και το Ευρωπαϊκό Πνευμονολογικό Ίδρυμα. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για αυτούς τους οργανισμούς και να αποκτήσετε πρόσβαση στην πλήρη επαγγελματική οδηγία χρησιμοποιώντας τους παρακάτω συνδέσμους:
Πλήρης κλινική οδηγία: https://doi.org/10.1183/13993003.01585-2021
Περαιτέρω πηγές για ασθενείς και φροντιστές:
Έλεγχος των πνευμόνων σας: σπιρομέτρηση (ενημερωτικό φύλλο) https://europeanlung.org/en/information-hub/factsheets/testing-your-lungs-spirometry/
Άσθμα ενηλίκων (ενότητα παθήσεων των πνευμόνων) https://europeanlung.org/en/information-hub/lung-conditions/adult-asthma/
Σχετικά με την ERS
Η Ευρωπαϊκή Αναπνευστική Εταιρεία (ERS) είναι ένας διεθνής οργανισμός που συγκεντρώνει γιατρούς, επαγγελματίες υγείας, επιστήμονες και άλλους ειδικούς που εργάζονται στην αναπνευστική ιατρική. Είναι ένας από τους κορυφαίους ιατρικούς οργανισμούς στον αναπνευστικό τομέα, με αυξανόμενα μέλη που εκπροσωπούν περισσότερες από 140 χώρες. Η αποστολή της ERS είναι να προάγει την υγεία των πνευμόνων προκειμένου να ανακουφίσει τον πόνο από ασθένειες και να καθορίσει τα πρότυπα για την αναπνευστική ιατρική παγκοσμίως. Η επιστήμη, η εκπαίδευση και η υπεράσπιση βρίσκονται στον πυρήνα όλων των ενεργειών της. Η ERS συμμετέχει στην προώθηση της επιστημονικής έρευνας και στην παροχή πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικούς πόρους. Διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο στην υπεράσπιση – ευαισθητοποίηση του κοινού και των πολιτικών για τις πνευμονικές παθήσεις. www.ersnet.org
Σχετικά με το ELF
Το Ευρωπαϊκό Πνευμονολογικό Ίδρυμα (ELF) ιδρύθηκε από το ERS για να φέρει κοντά τους ασθενείς και το κοινό με τους επαγγελματίες. Το ELF παράγει δημόσιες εκδόσεις των οδηγιών της ERS για να συνοψίσει τις συστάσεις που γίνονται στους επαγγελματίες του τομέα της υγείας στην Ευρώπη, σε μια απλή μορφή κατανοητή προς όλους. Αυτά τα έγγραφα δεν περιέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για κάθε πάθηση και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με άλλες πληροφορίες για τον ασθενή και συζητήσεις με τον γιατρό σας. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του ELF: www.europeanlung.org