Aspergiloza

Do zakażenia dochodzi w momencie przedostania się zarodników grzyba do płuc. Z biegiem czasu aspergiloza może spowodować uszkodzenie płuc. Może to powodować duszności, kaszel i pogorszenie czynności płuc. W cięższych przypadkach może ona wywoływać infekcje lub długotrwałe uszkodzenie płuc. Nieleczona może zagrażać życiu. 

Na wpływ aspergilozy na płuca oraz na postęp choroby wpływa rodzaj schorzenia, kondycja układu odpornościowego oraz inne problemy związane z płucami. Chociaż choroba atakuje głównie płuca, w rzadkich przypadkach może rozprzestrzenić się na inne części ciała. W przypadku osób z takimi chorobami, jak astma lub gruźlica, aspergiloza może pogorszyć objawy lub prowadzić do cięższych infekcji. 

Wczesna diagnoza i leczenie są ważne, aby zapobiec ciężkim powikłaniom. 

Główne typy to alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna (ang. allergic bronchopulmonary aspergillosis, ABPA), przewlekła aspergiloza płucna (ang. chronic pulmonary aspergillosis, CPA), inwazyjna aspergiloza i aspergilloma (grzybniak kropidlakowy w postaci masy w płucach). 

Objawy różnią się w zależności od rodzaju aspergilozy, ale często obejmują kaszel, duszność, skrajne zmęczenie i ból lub dyskomfort w klatce piersiowej. W cięższych przypadkach mogą wystąpić powikłania, takie jak odkrztuszanie krwi. Ponieważ objawy te są powszechne w innych chorobach płuc, diagnoza może być czasami opóźniona.  

Typowym objawem jest odkrztuszanie śluzu, a odkrztuszanie krwi jest znakiem ostrzegawczym, który wymaga pomocy medycznej.  

Niektóre czynniki zwiększają ryzyko rozwoju aspergilozy, szczególnie u osób z osłabionym układem odpornościowym lub istniejącymi chorobami płuc. 

Kto jest najbardziej zagrożony? 

• Osłabiony układ odpornościowy: osoby poddawane chemioterapii, biorcy przeszczepów narządów, osoby z zakażeniem wirusem HIV / z AIDS lub osoby długotrwale leczone sterydami są bardziej zagrożone, zwłaszcza w przypadku inwazyjnej aspergilozy. 
• Przewlekłe choroby płuc: schorzenia takie jak astma, POChP, rozstrzenie oskrzeli, sarkoidoza i mukowiscydoza mogą zwiększać podatność na zakażenie, zwiększając ryzyko ABPA i CPA. 
• Przebyte infekcje płuc: osoby z gruźlicą (TB) lub uszkodzeniem tkanki płuc są narażone na aspergillomę i CPA. 
• Pacjenci hospitalizowani: osoby długotrwale przyjmujące antybiotyki lub sterydy mogą mieć większe ryzyko rozwoju aspergilozy. 
• Narażenie środowiskowe: częsta ekspozycja na pleśń, wilgotne środowisko lub rozkładający się materiał roślinny mogą zwiększać ryzyko infekcji u wrażliwych osób. 
• Czynniki genetyczne: schorzenia takie jak mukowiscydoza mogą zwiększać podatność na zakażenie grzybicze. 

Całkowite zapobieżenie aspergilozie nie zawsze jest możliwe, ponieważ grzyby z rodzaju Aspergillus występują powszechnie w otoczeniu. Jednak pewne działania mogą pomóc zmniejszyć ryzyko, szczególnie w przypadku osób bardziej podatnych na infekcje. 

Ograniczenie ekspozycji na pleśń 

• Popraw jakość powietrza w pomieszczeniach, kontrolując wilgotność i zapobiegając rozwojowi pleśni. 
• Unikaj wilgotnego, zakurzonego lub zagrzybionego otoczenia, zwłaszcza jeśli masz obniżoną odporność. 
• Używaj filtrów powietrza (takich jak filtry HEPA), aby ograniczyć liczbę zarodników unoszących się w powietrzu. 
• Noś maski w miejscach wysokiego ryzyka, takich jak place budowy lub kompostowniki. 

Zarządzanie zdrowiem i stylem życia 

• Lecz choroby płuc, takie jak astma lub POChP. 
• Unikaj palenia tytoniu i nadmiernego spożywania alkoholu. 
• Utrzymuj zdrową masę ciała i prowadź aktywny tryb życia. 

Profilaktyka medyczna dla osób z grup wysokiego ryzyka 

• Osoby poddawane chemioterapii lub przeszczepom mogą potrzebować leków przeciwgrzybiczych w okresach wysokiego ryzyka. 
• Szpitale mogą zmniejszyć ryzyko, stosując systemy filtracji powietrza i podając leki przeciwgrzybicze niektórym wrażliwym pacjentom. 
• Utrzymanie poziomu immunosupresji na jak najniższym poziomie może zmniejszyć ryzyko. 

Aspergiloza może być trudna do zdiagnozowania, ponieważ jej objawy są podobne do innych chorób płuc. Lekarze wykorzystują połączenie wywiadu medycznego, badań obrazowych i badań laboratoryjnych, aby potwierdzić schorzenie. 

• Wywiad medyczny i objawy: lekarze sprawdzają czynniki ryzyka, takie jak astma, przebyte infekcje płuc lub osłabiony układ odpornościowy. 
• Badania obrazowe: prześwietlenie klatki piersiowej lub tomografia komputerowa mogą wykazywać oznaki infekcji, alergii lub innego uszkodzenia płuc
• Badania krwi: wyniki mogą ujawnić nadmierną odpowiedź immunologiczną / alergię lub swoiste markery infekcji grzybiczej. 
• Badania plwociny lub płynu płucnego: próbka śluzu, plwociny lub płynu płucnego może zostać przebadana na obecność grzybów z rodziny Aspergillus. 
• Bronchoskopia lub biopsja: w razie potrzeby lekarze mogą wprowadzić małą kamerę do płuc, aby pobrać płyn do bardziej szczegółowych badań. 

Należy pamiętać, że konkretne badania będą zależeć od rodzaju podejrzewanej aspergilozy. Nie wszystkie z wymienionych testów będą odpowiednie dla każdej osoby. 

Wyzwania: 

Aspergiloza może być trudna do zdiagnozowania z kilku powodów. Jej objawy są podobne do objawów innych chorób płuc, co może prowadzić do opóźnień w rozpoznaniu. Ponadto badania mające na celu sprawdzenie infekcji mogą nie zawsze być łatwo dostępne poza specjalistycznymi ośrodkami lub grzyb może czasami być obecny w płucach, nie powodując zauważalnej choroby. To sprawia, że potwierdzenie infekcji jest trudniejsze. 

Osoby ze słabszym układem odpornościowym mogą nie wykazywać silnych objawów infekcji, co może sprawić, że badania krwi będą mniej wiarygodne. 

Pomimo tych trudności, nieleczona aspergiloza może stać się poważna, co sprawia, że wczesna diagnoza jest szczególnie ważna dla osób z grupy podwyższonego ryzyka. 

Leczenie aspergilozy zależy od rodzaju aspergilozy i ogólnego stanu zdrowia danej osoby. Większość pacjentów będzie potrzebować leków przeciwgrzybiczych, podczas gdy inni mogą również wymagać sterydów lub, w ciężkich przypadkach, operacji. Leczenie podstawowych chorób płuc, takich jak astma lub POChP, jest również niezwykle ważne. 

Leki 

• Do zwalczania infekcji grzybiczej stosowane są zwykle leki przeciwgrzybicze. Mogą one wymagać stosowania przez tygodnie, a nawet miesiące. 
• W celu zmniejszenia stanu zapalnego w płucach w niektórych przypadkach, takich jak alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna (ABPA), stosuje się sterydy. 
• W ciężkich przypadkach, takich jak inwazyjna aspergiloza, silniejsze leki przeciwgrzybicze można podawać dożylnie w szpitalu. 

Operacja 

Aspergilloma może wymagać chirurgicznego usunięcia, jeśli powoduje ciężkie objawy, takie jak odkrztuszanie krwi. Jednak operacja jest zwykle brana pod uwagę tylko wtedy, gdy same leki nie wystarczają, a stan pacjenta umożliwia przeprowadzenie zabiegu. 

Zmiany stylu życia 

• Unikanie narażenia na pleśń: grzyby z rodzaju Aspergillus są powszechne w wilgotnych obszarach, więc zmniejszenie ekspozycji poprzez dobrą wentylację i utrzymywanie niskiej wilgotności w pomieszczeniach może być pomocne. Korzystne może być również używanie oczyszczaczy powietrza i unikanie czynności takich jak prace w ogrodzie lub prace budowlane w zapylonym środowisku. 
• Rzucenie palenia: palenie powoduje uszkodzenie płuc i utrudnia organizmowi zwalczanie infekcji, takich jak aspergiloza. 
• Leczenie chorób płuc: utrzymanie astmy lub POChP pod kontrolą za pomocą odpowiednich leków i zmian stylu życia może pomóc w zapobieganiu powikłaniom. 

Nowe postępy w leczeniu 

Naukowcy pracują nad nowymi sposobami diagnozowania i leczenia aspergilozy. Obejmują one szybsze i dokładniejsze narzędzia diagnostyczne do wcześniejszego wykrywania infekcji, a także ulepszone leki przeciwgrzybicze, które testuje się pod kątem większej skuteczności i mniejszej liczby skutków ubocznych. Badane jest również leczenie skojarzone, w ramach którego stosuje się łącznie wiele leków przeciwgrzybiczych w celu poprawy wyników.  

Trwają badania mające na celu rozwiązanie problemu oporności na leki, ponieważ niektóre szczepy Aspergillus stają się oporne na obecne leki. 

Znaczenie wczesnego leczenia 

Ponieważ aspergiloza może być trudna do zdiagnozowania, ważne jest, aby zwrócić się o pomoc medyczną przy utrzymujących się objawach, szczególnie w przypadku osób z osłabionym układem odpornościowym lub istniejącymi chorobami płuc. Dzięki odpowiedniemu leczeniu i dostosowaniu stylu życia większość ludzi może poradzić sobie z chorobą i poprawić jakość życia. 

• Strona https://www.aspergillus.org.uk/ dostarcza opartych na dowodach informacji na temat zakażeń Aspergillus i ich leczenia. Zasób dostarczony przez Narodowe Centrum Aspergilozy w Manchesterze, oferujący szczegółowe informacje i wsparcie dla pacjentów i opiekunów, w tym cotygodniowe spotkania z pacjentami i dzielenie się doświadczeniami. 
• Grupy wsparcia: Dostępne są Aspergillosis Trust i Fungal Infection Trust, a także fora internetowe i zasoby edukacyjne dla pacjentów. Specjalistyczne kliniki chorób układu oddechowego i chorób zakaźnych zapewniają opiekę długoterminową.