Print

Ostre infekcje dolnych dróg oddechowych

Do ostrych infekcji dolnych dróg oddechowych należy zapalenie płuc (infekcja pęcherzyków płucnych), a także infekcje w obrębie dróg oddechowych, np. ostre zapalenie oskrzeli i oskrzelików, grypa i krztusiec. Są one wiodącą przyczyną chorób i zgonów wśród dzieci i dorosłych na całym świecie. Znaczenie infekcji dolnych dróg oddechowych może być niedoszacowane.

Ostatnia aktualizacja 27/07/2021
This content is available in multiple languages.

Warunki


Główne infekcje to:

Ostre zapalenie oskrzeli i oskrzelików

Ostre zapalenie oskrzeli to krótkotrwała infekcja.

Zapalenie oskrzelików to infekcja dolnych dróg oddechowych, która występuje u niemowląt i dzieci w wieku poniżej 2 lat. Jest ona najczęstszą przyczyną hospitalizacji niemowląt w wieku do 12 miesięcy.

Grypa

Grypa występuje w postaci corocznych epidemii i okazjonalnych pandemii, kiedy wybuch następuje na jeszcze większym obszarze geograficznym. Najcięższą postać tego zakażenia obserwuje się u osób w wieku powyżej 65 lat, dzieci w wieku do 2 lat i osób w każdym wieku, u których współistnieją określone stany medyczne. Istnieje kilka chorób zasadniczych, które mogą zwiększać ryzyko hospitalizacji z powodu grypy. Należą do nich cukrzyca oraz choroby serca, płuc i układu nerwowego, w tym astma.

Zapalenie płuc

Zapalenie płuc to infekcja płuc, najczęstsza przyczyna zgonów z powodu zakażenia w Europie i USA. Daje objawy przez 3-4 tygodnie i występuje częściej u bardzo małych dzieci i osób w podeszłym wieku. Istnieją trzy rodzaje zapalenia płuc:

  • Pozaszpitalne zapalenie płuc (CAP), które występuje na skutek kontaktu z infekcją w codziennym życiu
  • Szpitalne zapalenie płuc, które występuje na skutek pobytu w szpitalu
  • Respiratorowe zapalenie płuc (VAP), które pojawia się po intubacji dotchawiczej, procedury w przypadku której do tchawicy pacjenta wprowadzana jest rurka, aby ułatwić oddychanie

Objawy


Ostre zapalenie oskrzeli i oskrzelików

Głównym objawem ostrego zapalenia oskrzeli jest kaszel, którego nie można wyjaśnić inną długotrwałą chorobą płuc.

Zapalenie oskrzelików powoduje u dzieci i niemowląt przedłużającą się sapkę i kaszel, utrzymujące się przez tygodnie, a nawet miesiące po wystąpieniu po raz pierwszy.

Grypa

Zwykła postać grypy może wiązać się z takimi objawami jak gorączka, ból mięśni, ból głowy, kaszel, ból gardła i zatkany nos. Cięższa postać infekcji może doprowadzić do zapalenia płuc.

Zapalenie płuc

U osób z zapaleniem płuc występuje kaszel i inne objawy, takie jak gorączka lub duszność bez wyraźnej przyczyny.

Przyczyny


Infekcje wywoływane są przez małe organizmy, znane jako bakterie lub wirusy. W naszym otoczeniu istnieją miliony organizmów.

Wirusy unoszone są w drobnych kropelkach i przenoszone pomiędzy ludźmi, kiedy osoba zakażona wirusem kaszle lub kicha. Osoby zakażone wytwarzają przeciwciała, aby zwalczyć wirusa. Po zwalczeniu danego szczepu osoby te będą w stanie zwalczyć go, jeśli zarażą się ponownie. W miarę upływu czasu wirusy mogą zmieniać swoją postać, co oznacza, że w organizmie może brakować właściwych przeciwciał, które pozwoliłyby je ponownie zwalczyć.

Ostre zapalenie oskrzeli i oskrzelików

Prawie 90% przypadków ostrego zapalenia oskrzeli związanych jest z takimi wirusami jak wirus grypy i rinowirusy. Mniej niż 10% przypadków związanych jest z bakteriami.

Zapalenie oskrzelików jest najczęściej wywoływane przez syncytialny wirus oddechowy (RSV) u niemowląt i małych dzieci.

Grypa

Istnieją trzy wirusy grypy: A, B i C. Wirus A ma największy wpływ, wirus B powoduje mniej ciężką chorobę, a C nie wywołuje choroby u ludzi.

Kiedy pojawi się nowy szczep, na który ludzie nie są odporni, może on rozsiać się po całym świecie. Było tak w przypadku wybuchu „świńskiej grypy” w 2009 r.

Zapalenie płuc

Najczęstszą przyczyną zapalenia płuc u osób dorosłych jest bakteria o nazwie Streptococcus pneumoniae. Zapalenie płuc mogą także wywoływać wirusy, najczęściej syncytialny wirus oddechowy (RSV) u małych dzieci, a czasem także wirus grypy. Szpitalne zapalenie płuc powodowane jest przez drobnoustroje w szpitalu, podczas gdy pozaszpitalne zapalenie płuc powodowane jest przez różne drobnoustroje w społeczeństwie.

Profilaktyka


Najlepszym sposobem zapobiegania infekcjom są szczepienia. Szczepienia przeciwko zapaleniu płuc i grypie są podawane często grupom ludzi, które są najbardziej narażone, np. osobom w wieku podeszłym lub bardzo młodym, i chronią przed chorobami. Aktualnie nie ma szczepionki skierowanej przeciwko syncytialnemu wirusowi oddechowemu (RSV), ale trwają badania mające na celu jej wynalezienie.

Diagnostyka i leczenie


Jednym ze sposobów leczenia infekcji jest podawanie leków znanych jako antybiotyki. Antybiotyki należy przepisywać wyłącznie, kiedy jest to konieczne. W przeciwnym wypadku może rozwinąć się antybiotykooporność.

Antybiotykooporność występuje, kiedy bakterie są regularnie eksponowane na ten sam lek. Prowadzi to w końcu do mutacji i wykształcenia się oporności na lek. Stosowanie antybiotyków w leczeniu łagodnych chorób niepotrzebnie przyspiesza ten proces. Inaczej jest, jeśli leki te są stosowane w ciężkich przypadkach.

Ostre zapalenie oskrzeli i oskrzelików

Osoby podejrzewające u siebie zapalenie oskrzeli nie muszą udawać się do lekarza, aby usłyszeć diagnozę, o ile nie cierpią z powodu ciężkich lub długotrwałych objawów. Większość przypadków ostrego zapalenia oskrzeli nie wymaga podawania leków, a objawy można łagodzić w domu, odpoczywając i pijąc płyny. Antybiotyki nie mają wpływu na wirusy, więc nie przepisuje się ich w leczeniu ostrego zapalenia oskrzeli.

Zapalenie oskrzelików diagnozuje się, monitorując objawy i analizując sposób, w jaki oddycha dziecko. Małe dzieci zainfekowane syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) wymagają zwykle terapii wspomagającej, ale nie potrzebują leków. W ekstremalnych przypadkach podaje im się leki przeciwwirusowe.

Grypa

Osoby cieszące się dobrą kondycją i zdrowiem nie muszą udawać się do lekarza w celu zdiagnozowania grypy. Zazwyczaj możliwe jest leczenie objawów tej choroby w domu, odpoczywając i pijąc duże ilości wody. W leczeniu ludzi narażonych na powikłania stosuje się też leki przeciwwirusowe. Lekarz zdiagnozuje grypę na podstawie objawów i historii choroby osoby z grupy ryzyka.

Zapalenie płuc

Badanie RTG można wykorzystać do sprawdzenia, czy występuje zapalenie płuc. Prawdopodobnie wykaże ono cienie w płucach, jeśli obecna jest infekcja. Antybiotyki stosowane są w leczeniu zapalenia płuc. Należy stosować różne metody w zależności od ryzyka dla danej osoby i nasilenia choroby.

Przydatne zasoby