Hair salon Print

Zawodowe choroby płuc

Zawodowe choroby płuc to choroby spowodowane lub nasilone przez materiały, na jakie osoba narażona jest w miejscu pracy.

Wpływ tych stanów jest niedoszacowany, co wynika z faktu, że są rzadko zgłaszane. Na przykład, prawdopodobieństwo wystąpienia choroby zawodowej jest większe u osób w wieku podeszłym, które już nie pracują, ale których choroba związana jest z wcześniej wykonywanym zawodem

Ostatnia aktualizacja 07/03/2024
This content is available in multiple languages.

Warunki


ASTMA

Astma to najpowszechniejsza zawodowa choroba płuc. Szacuje się, że jedno na siedem ciężkich zaostrzeń astmy związanych jest z ekspozycją w miejscu pracy. Uważa się, że ekspozycje w miejscu pracy odpowiedzialne są za 15% wszystkich przypadków astmy dorosłych.

Istnieje rosnąca liczba materiałów, które wiązane są z astmą:

  • Białka zwierząt, roślin i owoców morza
  • Białka wyprodukowane przez człowieka, stosowane w tkaninach, detergentach i klejach
  • Metale stosowane w zakładach przemysłowych
  • Syntetyczne chemikalia stosowane w farbach natryskowych, pianach i klejach

Istniejące objawy astmy mogą także ulec nasileniu w środowisku pracy. Taki przypadek nosi nazwę astmy nasilonej z powodu warunków pracy. Biorąc pod uwagę, że czynniki zawodowe mogą odgrywać rolę w rozwoju lub nasileniu astmy, miejsce pracy jest ważnym obszarem profilaktyki astmy.

OSTRE URAZY INHALACYJNE

Występują w wyniku pojedynczego zdarzenia prowadzącego do nagłej i znacznej ekspozycji na materiał, np. wyciek substancji chemicznej, pożar, wybuch gazu lub narażenie na duże ilości pyłów. Powikłania w obrębie płuc są także główną przyczyną zgonów wśród osób hospitalizowanych z powodu oparzeń. Ekspozycja taka może doprowadzić do astmy i innych rzadkich chorób, np. gorączki metalicznej i zespołu toksycznego wywołanego pyłem organicznym.

Do grup ryzyka należą rolnicy, strażacy i personel służb ratunkowych. Badania prowadzone w Szwecji i Finlandii wykazały, że 1 na 10 rolników doznał ostrego urazu inhalacyjnego w wyniku ekspozycji na pyły.

INFEKCJE ZAWODOWE

Infekcje te następują w wyniku ekspozycji na bakterie. Należą do nich:

  • Gruźlica (TB): najbardziej narażoną grupą są pracownicy służby zdrowia leczący tę chorobę u innych ludzi
  • Choroba legionistów: zazwyczaj rozsiewa się przez systemy wentylacyjne i dotyczy zwykle pracowników hoteli i ośrodków wypoczynkowych, osób pracujących na statkach rejsowych i w innych zagęszczonych i zamkniętych obszarach, np. szkołach
  • Gorączka Q: powodowana jest przez bakterie zarażające zwierzęta hodowlane, gryzonie lub koty i psy. Zagraża osobom zatrudnionym w rolnictwie.
PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP)

Większość przypadków POChP wywołana jest paleniem tytoniu, jednakże badania sugerują, że 15-20% przypadków POChP jest przynajmniej częściowo wyzwalanych określonymi materiałami lub środkami w miejscu pracy.

Może być spowodowana ekspozycją na pyły mineralne, drażniące gazy lub opary w powietrzu. Nagromadzenie tych materiałów może wywołać przewlekły kaszel, przewlekłe zapalenie oskrzeli i POChP. Górnicy pracujący pod ziemią i pracownicy rolnictwa są najbardziej narażeni na rozwój tej choroby.

ŚRÓDMIĄŻSZOWA CHOROBA PŁUC

Istnieje wiele rzadkich śródmiąższowych chorób płuc, które są w wyraźny sposób związane z ekspozycją w miejscu pracy. Należą do nich:

Pylica: wywoływana przez ekspozycję na krzemionkę, azbest lub pył węglowy. Środki kontroli pyłów w miejscu pracy i zdelegalizowanie azbestu w budownictwie doprowadziły do spadku liczby przypadków tych chorób, ponieważ występują one zwykle u ludzi narażonych na kontakt z tymi substancjami wiele lat temu.

Choroby płuc związane z metalami: Choroby płuc mogą rozwinąć się w wyniku ekspozycji na takie metale jak beryl, stosowany w nowoczesnych technologiach (np. przemyśle lotniczym i kosmonautycznym), lub kobalt, stosowany w stopach i bateriach. Choroby te są często mylone z innymi stanami, takimi jak sarkoidoza i niezbędne są dalsze prace zmierzające do rozpoznawania ich jako chorób zawodowych.

Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych: wywoływane jest przez reakcję alergiczną na czynnik w środowisku pracy, który wpływa na pęcherzyki płucne. Przyczyny są zróżnicowane i mogą do nich należeć pyły organiczne, obróbka drewna, ptaki i karma dla ptaków lub sklepy warzywne.

Inne śródmiąższowe choroby płuc: Choroby rzadkie mogą występować w postaci losowych ognisk związanych z ekspozycją w miejscu pracy. Jednym z takich przykładów jest wybuch ciężkiej postaci zapalenia płuc u pracowników przemysłu tekstylnego, tj. zespołu Ardystilu, który wywołują rozpylone farby. Te rzadkie wybuchy przypominają także, że pracownicy nie powinni być narażeni na rozpylone substancje, o ile nie zostały one przebadane i nie wykazano, że są one bezpieczne.

Innym problematycznym obszarem jest wykorzystanie nanomateriałów do różnych nowych zastosowań. Mimo iż jak do tej pory żadne duże badania nie potwierdziły, że choroby płuc związane są z ekspozycją na nanomateriały, niektóre badania prowadzone na zwierzętach wzbudziły obawy dotyczące szkodliwych wpływów tych materiałów u ludzi.

RAK PŁUC

Istnieje kilka rodzajów narażenia w miejscu pracy, które wywołują raka, w tym włókna azbestu, związki niklu, arszenik, spaliny oleju napędowego i radon. Substancje te mogą także reagować z dymem papierosowym, wywierając szkodliwe działanie. Palenie bierne traktowane jest także jako ekspozycja w miejscu pracy. Uważa się, że 15% przypadków raka płuc u mężczyzn i 5% u kobiet spowodowanych jest ekspozycją w miejscu pracy.Zawodowy rak płuc jest rzadko zgłaszany, ponieważ wiele osób, u których występuje ta choroba, pali lub paliło tytoń.

CHOROBY OPŁUCNEJ (W TYM MIĘDZYBŁONIAK)

Choroby opłucnej są prawie zawsze związane z ekspozycją na azbest. Mimo iż stosowanie azbestu jest obecnie nielegalne, osoby narażone na kontakt z tą substancją w młodości cierpią na starość z powodu chorób.

Choroby opłucnej mogą być niezłośliwe, co oznacza, że guz nie ma potencjału rozsiewania się. Występują one częściej u osób, w przypadku których narażenie na azbest jest niewielkie.

Do postaci złośliwych należy międzybłoniak, który występuje zazwyczaj co najmniej 30 lat po ekspozycji na azbest. Przewiduje się, że w latach 1995-2029 będzie on przyczyną śmierci 250 000 ludzi. Według tych przewidywań 1 na 150 mężczyzn urodzonych w latach 1945-1950 umrze z powodu tego nowotworu, na którego nie ma skutecznego lekarstwa.

Profilaktyka


Z zasady profilaktyka chorób zawodowych powinna być łatwiejsza niż chorób wywoływanych przez czynniki genetyczne, styl życia lub środowisko naturalne. Łatwiej jest zmienić sytuację, aby zapobiegać ekspozycji na przyczynę, a przepisy obowiązujące w Europie pomagają chronić pracowników przed szkodliwym wpływem środowiska pracy.

Ponadto Unia Europejska ustaliła normy narażenia, aby określić bezpieczny poziom zanieczyszczeń, przy którym nie należy spodziewać się większych zagrożeń dla zdrowia. Nie wszystkie te normy są aktualne lub oparte na danych dotyczących zdrowia, a niektóre kraje posiadają własne normy, co sprawia, że w Europie dozwolone są różne stężenia.