Print

Astma dorosłych

Astma to częsta, długotrwała choroba, która może występować u ludzi w każdym wieku. Powoduje zapalenie dróg oddechowych. Termin „astma dorosłych” oznacza:

  • Astmę wieku dziecięcego, która trwa w okresie dorosłości
  • Astmę, która powróciła po obecności w wieku dziecięcym i okresie remisji
  • Astmę, która pojawiła się w okresie dorosłości
  • Astma dorosłych jest często wiązana z alergiami i towarzyszą jej inne stany alergiczne, takie jak katar sienny. Astma dorosłych występuje częściej u kobiet.
Ostatnia aktualizacja 18/07/2023
This content is available in multiple languages.

Objawy


Astma dorosłych powoduje ciągłe objawy w postaci sapki, duszności, ucisku w klatce piersiowej i kaszlu. Objawy te mogą wystąpić w dowolnym momencie, jednakże najczęściej występują w nocy lub wcześnie rano.

U dorosłych z astmą może występować pełen zakres tych objawów, przy czym ich nasilenie może być różne. Czasami objawy mogą nasilać się w ciągu godzin lub minut, prowadząc do ciężkiego skurczu dróg oddechowych, znanego jako atak astmy. Zazwyczaj stan ten łagodzi się podając dodatkowy lek. Jednakże w ciężkich przypadkach konieczna jest hospitalizacja. Niektóre bardzo ciężkie epizody mogą zagrażać życiu, niemniej jednak zgony w wyniku ataku astmy są rzadkie.

Nasilenie objawów wywołują zwykle infekcje płuc. Są one szczególnie częste zimą i po okresie wakacji letnich.

U dorosłych, u których astmie towarzyszą alergie, objawy wywoływane są przez ekspozycję na alergeny, np. kurz, zwierzęta lub materiały w miejscu pracy. Innymi częstymi czynnikami wyzwalającymi jest wysiłek fizyczny w niskiej temperaturze lub suche powietrze i zanieczyszczenia związane z ruchem ulicznym.

Przyczyny


Większość przypadków astmy dorosłych rozpoczyna się w dzieciństwie. U dwóch trzecich dzieci z astmą w wieku młodzieńczym następuje remisja. W około jednej trzeciej z tych przypadków następuje nawrót w wieku dorosłym.

Ryzyko rozwoju astmy związane jest z czynnikami genetycznymi, tj. genami, jakie dana osoba odziedziczyła od rodziców, i czynnikami środowiskowymi, tj. ekspozycją na alergeny lub zanieczyszczenia. W wyniku interakcji tych czynników, np. u osoby podatnej genetycznie, która żyje na silnie zanieczyszczonym obszarze, następuje dalszy wzrost ryzyka.

Badacze zidentyfikowali niewielką liczbę genów, które sprawiają, że niektóre osoby są bardziej podatne na wystąpienie astmy. Jednakże niezbędne są dalsze badania naukowe zmierzające do identyfikacji innych genów i ich wpływu na chorobę.

Jednym z ważnych rodzajów astmy dorosłych jest astma zawodowa. Jest ona wywoływana przez materiały obecne w miejscu pracy. Uważa się, że 15% przypadków astmy dorosłych związanych jest z pracą.

Profilaktyka


W większości przypadków przyczyna choroby jest nieznana i trudno określić najlepszy sposób zapobiegania jej rozwojowi. Głównym wyjątkiem od tej reguły jest astma zawodowa, której można zapobiec, dokładnie kontrolując ekspozycję na materiały wywołujące astmę.

Ogólnie profilaktyka lub kontrola objawów astmy możliwa jest za pomocą leków.

Diagnostyka i leczenie


Nie ma powszechnie stosowanego badania, które pozwoli zdiagnozować astmę. Dlatego też jest ona identyfikowana i oceniana poprzez udzielanie odpowiedzi w ankietach, proste badania sprawdzające czynność płuc i informacje dotyczące wizyt w szpitalu i zapisywanych leków.

Objawy astmy nie są także specyficzne dla tego stanu. Dlatego też łatwo pomylić tę chorobę z takimi stanami jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).

Na większość rodzajów astmy dorosłych nie ma lekarstwa, dlatego głównym celem jest łagodzenie, a nie leczenie choroby. Obejmuje to osiągnięcie i utrzymanie kontroli objawów, a także zapobieganie nasileniu objawów i atakom astmy.

Pracownicy służby zdrowia używają określenia „kontrola astmy”, aby określić jak dobrze kontrolowane są objawy i jaki mają wpływ na codzienne czynności. Termin „nasilenie astmy” stosowany jest do opisania trudności z kontrolowaniem astmy za pomocą terapii i pomaga lekarzom zdecydować, jakiego rodzaju leczenie jest potrzebne.

Postępowanie w przypadku tej choroby obejmuje:

  • Unikanie biernego lub czynnego palenia
  • Identyfikację czynników wyzwalających lub nasilających objawy
  • Unikanie ekspozycji na alergeny z powietrza
  • Unikanie ekspozycji na wysokie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu

Kontrola astmy w Europie pozostaje względnie niska pomimo rosnącego wykorzystywania leków przeciwastmatycznych. Do leków należą:

  • Lek kontrolujący objawy: Leki te przyjmuje się regularnie, aby uzyskać pozytywny wpływ na objawy astmy. Leki te mają zwykle postać wziewnych kortykosteroidów (ICS), stosowanych wraz z długo działającymi β2-mimetykami lub bez.
  • Lek łagodzący objawy: Leki te są przyjmowane w celu złagodzenia objawów astmy. Rozluźniają one mięśnie wokół zwężonych dróg oddechowych i mogą być stosowane w przypadku ataku astmy lub nasilenia objawów. Mają one zwykle postać krótko działających β2-mimetyków.

Każda osoba jest inna i wymagać będzie innego rodzaju terapii. Dawki leków są dlatego modyfikowane w zależności od objawów u danej osoby. Ważne jest, aby ludzie dowiedzieli się, jaki sposób leczenia działa w ich przypadku, aby mogli samodzielnie łagodzić objawy choroby.

Około 10% dorosłych z astmą cierpi z powodu uporczywych objawów i zaostrzeń, których nie udaje się kontrolować pomimo wdrożenia odpowiedniego leczenia. Astmę taką nazywa się „astmą oporną na leczenie” i ma ona często niszczący wpływ na jakość życia pacjenta.

Mimo iż zgony z powodu astmy są względnie rzadkie, przypadek taki może dotyczyć osoby dorosłej ze słabo kontrolowaną astmą.